Darmkanker
Op deze pagina leest u meer over de symptomen van darmkanker, de verschillende vormen, de meest gebruikte onderzoeken en behandelvormen en meest gestelde vragen bij dikkedarmkanker.
Bezoek ook ons AVL Darmkankercentrum en lees meer over onze specialisten, patiënttevredenheid, innovatie en nieuws.
Bevolkingsonderzoek
Als er iets is gevonden tijdens het bevolkingsonderzoek kunt u snel bij ons terecht. U kunt zelf een afspraak maken voor een intakegesprek bij het Antoni van Leeuwenhoek. Dit kan via de website van de screeningsorganisatie.
Symptomen
Herkent u de volgende symptomen:
- bloed in uw ontlasting:
- uw ontlastingspatroon is (plotseling) veranderd en/of u heeft steeds buikpijn:
- u bent zomaar afgevallen:
- u bent vaak moe.
Bovenstaande symptomen hoeven niet meteen te duiden op darmkanker, maar het is wel verstandig om dit te laten onderzoeken. Darmkanker komt vooral voor bij mensen van vijftig jaar en ouder. 90% van alle patiënten is bij diagnose 50 jaar of ouder. Ook op jongere leeftijd kan echter darmkanker optreden.
Soorten darmkanker
Darmkanker ontstaat vrijwel altijd uit een poliep in de darmwand. Een poliep is een goedaardige verdikking of uitgroeisel van de darm, die kwaadaardig kan worden. Kanker kan op meerdere plekken in de darm ontstaan. Ongeveer 70% ontstaat in de laatste delen van de dikke darm, waarvan weer een derde in het allerlaatste deel: de endeldarm. Darmkanker wordt ook colorectale kanker genoemd. Dit is de verzamelnaam voor tumoren in de dikke darm (colon) en de endeldarm (rectum).
De diagnose darmkanker wordt 14.000 keer per jaar gesteld (IKNL). Darmkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker. 5% van deze mensen hebben een erfelijke vorm van darmkanker. De meest voorkomende vorm van erfelijke darmkanker is het Lynch Syndroom. Andere voorkomende vormen zijn familiaire adenomateuze polyposis (FAP), MUTYH-gerelateerde polyposis (MAP) en andere zeldzamere poliepsyndromen. Lees meer over het Lynch Syndroom.
Onderzoek & diagnose
Voordat uw behandeling start, doen we onderzoek. We kijken daarbij waar uw tumor zich precies bevindt, wat voor soort tumor het is, hoe snel de tumor groeit en of er uitzaaiingen zijn. De meeste patiënten krijgen een aantal van de volgende onderzoeken: biopsie, colonoscopie, CT-scan, MRI-scan, sigmoïdescopie, tumormarkers.
Uw ziekte wordt besproken in een multidisciplinair team. Dit betekent dat specialisten met kennis over darmkanker samen overleggen en bepalen wat in uw specifieke geval de beste behandeling is. We vertellen u duidelijk en eerlijk over verschillende behandelvormen, de slagingskansen en gevolgen. Zo kunt u goed geïnformeerd een keuze maken voor het behandelplan dat voor u het meest vertrouwd voelt.
Sneldiagnostiek
U kunt doorgaans binnen vier dagen terecht voor sneldiagnostiek.
Behandeling darmkanker
Welke behandeling u precies krijgt, hangt af van uw tumor. De plaats van de tumor in de darm is bepalend. Maar ook of de tumor door de darmwand groeit en of er uitzaaiingen zijn. Uiteraard zijn ook uw verdere gezondheid en conditie van belang. U hoort vooraf precies wat er gaat gebeuren en er is alle tijd om uw vragen te stellen. Uw behandelprogramma zal bestaan uit één of meer van onderstaande behandelingen:
Veelgestelde vragen
Wat is dikkedarmkanker?
Dikkedarmkanker ontstaat bijna altijd uit een poliep in de darmwand. Een poliep is een goedaardige verdikking of goedaardig uitgroeisel van de darm. Poliepen kunnen kwaadaardig worden. Dikkedarmkanker kan ontstaan in alle delen van de dikke darm. Ongeveer 65% ontstaat in het linker deel van de dikke darm. Van alle darmkankers ontstaat ongeveer een derde in het allerlaatste deel: de endeldarm. Dit heet endeldarmkanker.
Wat zijn de oorzaken van dikkedarmkanker?
De oorzaken van dikkedarmkanker zijn vaak niet duidelijk. Gezonde voeding en voldoende beweging zijn belangrijk bij het voorkomen van darmkanker. Zo blijkt uit onderzoek dat overgewicht de kans op dikkedarmkanker vergroot. Ook het eten van rood en bewerkt vlees kan het risico op dikkedarmkanker vergroten. Met bewerkt vlees wordt bijvoorbeeld worst en vleeswaren bedoeld. Onder rood vlees vallen rund- en varkensvlees. Dikkedarmkanker komt meestal voor bij mannen en vrouwen ouder dan 60 jaar. Bij 5% van de patiënten is sprake van een erfelijke vorm van dikkedarmkanker, bij 10-15% is er sprake van erfelijke aanleg voor darmkanker .
Wat zijn de symptomen?
Klachten kunnen zijn: bloedarmoede, bloed in de ontlasting, verstopping, verandering van het ontlastingspatroon of aandrang voelen zonder dat er ontlasting komt. Het kan echter ook zijn dat er geen klachten worden ervaren.
Hoe snel groeit een tumor in de darmen?
Hoe snel een tumor groeit hangt af van de situatie. Over het algemeen kan het wel tot wel 5 jaar duren voordat darmkanker voor klachten zorgt en/of gaat ontwikkelen.
Uit onderzoek wordt geadviseerd om elke 2 jaar een ontlastingstest te doen. Door een ontlastingstest te doen kunnen groeiende tumoren op tijd worden gevonden.
Wat kan ik doen als er dikkedarmkanker in mijn familie voorkomt?
Bij een klein deel - ongeveer 5% - van de mensen die darmkanker krijgt, is sprake van een erfelijke oorzaak. Als darmkanker op jonge leeftijd voorkomt, of bij meerdere personen in een familie, of als er naast darmkanker ook veel poliepen zijn, dan kan dat een reden zijn voor erfelijkheidsonderzoek. U wordt dan verwezen naar de Polikliniek Familiare Tumoren (PFT) van het Antoni van Leeuwenhoek. Binnen de PFT worden uw medische gegevens en die van uw familieleden verzameld en er wordt onderzocht hoe groot de kans is op een erfelijke aanleg en of er een reden is voor DNA-onderzoek. Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek wordt het risico berekend op het (opnieuw) ontstaan van kanker bij u en/of uw familieleden. Aan de hand hiervan wordt eventueel een advies gegeven aan u en/of uw familieleden over periodieke controles en preventieve maatregelen.
Wanneer is een second opinion zinvol?
Een second opinion kan altijd zinvol zijn. We kunnen vaak het meeste voor u betekenen als u nog niet met een behandeltraject bent begonnen. Nadat de specialisten het behandeladvies met u hebben afgestemd en besproken kunt u alsnog besluiten waar u uw behandeling voortzet. Als u al in een behandeltraject zit, adviseren wij vaak om hier ook de behandeling door te zetten. Hierbij kan deelname aan wetenschappelijk onderzoek/ trial een uitzondering zijn.
De specialisten hebben mijn casuistiek en behandelplan overlegd met de specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek, is dat hetzelfde als een second opinon?
De specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek hebben landelijk een adviesfunctie bij diverse andere ziekenhuizen. Hierbij worden patiënten besproken en wordt kennis gedeeld. Soms wordt ook geadviseerd om de patiënt toch door te verwijzen, omdat de patiënt kan deelnemen aan een geschikt wetenschappelijk onderzoek of omdat specifieke behandeling nodig is die in het AVL aanwezig is. Ons advies aan een medisch specialist kan anders zijn dan aan een patiënt. Bij een advies aan de medisch specialist wordt rekening gehouden met de mogelijkheden binnen het verwijzend ziekenhuis. Ook kan het advies anders zijn, wanneer de patiënt daadwerkelijk wordt gezien door de specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek.
Waarom het AVL Darmkankercentrum?
Al onze specialisten zijn gespecialiseerd in dikkedarmkanker en alle specialisten werken samen om de juiste diagnose te stellen en de meest effectieve behandeling te geven. Er wordt veel onderzoek gedaan naar nieuwe behandelingen en we maken gebruik van de nieuwste apparatuur. Daarnaast krijgt u bij ons een vast aanspreekpunt bij wie u terecht kunt voor vragen en is er veel aandacht voor psychosociale begeleiding. Lees meer over onze kwaliteit bij dikkedarmkanker op deze pagina.
Van welke factoren is de behandeling afhankelijk?
De behandeling van dikkedarmkanker is van vele factoren afhankelijk. Belangrijke factoren zijn:
• het wel of niet aanwezig zijn van uitzaaiingen
• wel of geen groei van de tumor door de darmwand heen
• de plaats van de tumor in de darm
• tevens zijn er persoonsgebonden factoren zoals; leeftijd, lichamelijke conditie en reactie op de behandeling.
Zijn er nieuwe behandelingen waarnaar onderzoek wordt gedaan en kom ik daarvoor in aanmerking?
Gemiddeld lopen er ruim 40 verschillende onderzoeken (trials) naar dikkedarmkanker. Elke studie richt zich op een specifieke doelgroep. Uw behandelaar bespreekt met u wat voor uw situatie het beste is.
Waarom een bevolkingsonderzoek darmkanker?
Door het bevolkingsonderzoek darmkanker kan kanker aan de dikke darm of aan de endeldarm vroeg worden ontdekt. Als darmkanker vroeg wordt ontdekt, is de kans groter dat de behandeling succes heeft. De behandeling is vaak ook minder zwaar. Ook kan een mogelijk voorstadium van darmkanker worden gevonden. Als een voorstadium wordt behandeld, kan darmkanker worden voorkomen. Zie ook veel gestelde vragen over het bevolkingsonderzoek de website van de RIVM
Kun je een tumor in je darm voelen?
Een tumor in je darm kunt u voelen als een zwelling of knobbeltje wat net onder de huid zit. Normaal gesproken doet het knobbeltje in de darm zelf geen pijn. Het kan ook zijn dat het knobbeltje niet te voelen is, dan kan het zijn dat het knobbeltje dieper onder de huid zit.