Behandelingen bij hersentumoren

Chirurgie bij hersentumoren

Een hersenoperatie kan noodzakelijk zijn om te weten om wat voor hersentumor het gaat. Vaak wordt dit gevolgd door een behandeling met chemotherapie, radiotherapie of een combinatie van beiden. Voor de hersenoperaties is er een zeer nauwe samenwerking met de neurochirurgen van hetAmsterdam UMC, deze neurochirurgen zijn onderdeel van ons multidisciplinair team. 

Radiotherapie bij hersentumoren

Afhankelijk van de grootte, het aantal en de ligging van de tumor wordt in overleg bepaald wat de beste bestralingsbehandeling is. De bestraling kan gericht zijn op genezing. Hierbij wordt de behandeling vaak gecombineerd met chemotherapie. De bestraling kan ook gericht zijn op het verminderen van de klachten bij uitzaaiingen en het beperken van de tumorgroei. We noemen dit palliatieve bestraling. 

Chemotherapie

Chemotherapie kunnen we als aanvullende behandeling geven. Dit kan vooraf of na een operatie of in combinatie met radiotherapie.

Targeted therapie

Zowel immunotherapie als gerichte moleculaire therapie met zogenaamde 'small molecules' kunnen vooral bij hersenmetastasen als aanvullende behandeling worden ingezet.

Lees hier meer over de behandelingen

Weten en regelen

Wat zijn gliomen?

Primaire hersentumoren ontstaan doorgaans uit het steunweefsel van de hersenen (gliacellen) en worden gliomen genoemd. Na de hersenuitzaaiingen zijn dit de meest voorkomende hersentumoren. In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 1100 patiënten een glioom. Gliomen kunnen laaggradig (langzaam groeiend) of hooggradig (anaplastisch glioom of glioblastoom) zijn. Gliomen worden ingedeeld in 4 gradaties: • Laaggradige tumoren (graad 1 en 2) • Hooggradige tumoren (graad 3 en 4) 'Laaggradig' en 'hooggradig' staan niet gelijk aan 'goedaardig' en 'kwaadaardig'. Bij gliomen zijn alleen de graad 1 tumoren, het pilocytair en pilomyxoid astrocytoom, echt goedaardig: deze tumoren groeien plaatselijk en zijn met een volledige operatie vaak te genezen. Gliomen die in graad 2, 3 en 4 vallen gedragen zich uiteindelijk kwaadaardig - hoe hoger de graad, hoe kwaadaardiger - en komen vrijwel altijd terug. Tumoren uit graad 2 en 3 krijgen tijdens hun ontwikkeling uiteindelijk meestal een hogere graad. Het glioblastoma multiforme, afgekort GBM of glioblastoom, is de meest kwaadaardige en helaas ook de meest voorkomende vorm. Daarnaast zijn er nog de volgende zeer zeldzame primaire hersentumoren: medulloblastoom, ependymoom en kiemceltumoren.

Hoeveel mensen krijgen jaarlijks een hersentumor?

In 2017 kregen ruim 1300 mensen te maken met een kwaadaardige primaire hersentumor (bron cijfersoverkanker.nl)

Waardoor ontstaan hersentumoren?

In verreweg de meeste gevallen blijft de oorzaak van een primaire hersentumor onbekend en berust het ontstaan waarschijnlijk op toeval (‘pech’). Slechts in zeldzame gevallen zijn primaire hersentumoren erfelijk. In de familie komen dan meestal naast hersentumoren ook andere vormen van kanker en verschijnselen voor (bijvoorbeeld neurofibromatose, Turcot en Li-Fraumeni syndroom). Patiënten die eerdere bestraling van het hoofd hebben gehad, hebben een grotere kans op hersentumoren.

Wat zijn mogelijke symptomen bij hersentumoren?

De klachten van een hersentumor zijn per patiënt verschillend en hangen samen met de plek van de tumor in de hersenen. De verschijnselen kunnen onder andere bestaan uit: • epileptische aanvallen; • hoofdpijn; • misselijkheid en braken; • halfzijdige verlamming (arm, been of lichaamshelft); • evenwichtsproblemen; • problemen met praten; • problemen met zien; • gedragsverandering en/of vergeetachtigheid.

Welke type hersentumoren zijn er?

Primaire hersentumoren, gliomen In de hersenen kunnen verschillende soorten tumoren voorkomen. Tumoren die ontstaan in de hersenen zelf noemen we primaire hersentumoren en vaak betreft dit gliomen. Uitzaaiingen in de hersenen Tumoren die ontstaan in andere delen van het lichaam en uitzaaien naar de hersenen worden metastasen of uitzaaiingen genoemd. Metastasen zijn de meest voorkomende kwaadaardige hersentumoren. Vrijwel alle vormen van kanker kunnen uitzaaien naar de hersenen maar deze uitzaaiingen worden het vaakst gezien bij borstkanker, longkanker en kwaadaardige huidkanker (melanoom). De tumor begint meestal in een bepaald orgaan, bijvoorbeeld bij borstkanker in de borst en verspreidt zich via het bloed en/ of de lymfeklieren door het lichaam. De tumorcellen komen terecht in de kleine bloedvaatjes van de hersenen en groeien uit tot tumoren die klachten kunnen veroorzaken. Hersenmetastasen komen veel vaker voor dan primaire hersentumoren. Uitzaaiingen in de hersenen komen regelmatig voor in de laatste levensfase van een patiënt waarbij patiënten ook al verder in het lichaam uitzaaiingen hebben zoals in de lever, botten en/of longen. Alle type tumoren kunnen uitzaaien naar de hersenen. Borstkanker, longkanker en kwaadaardige huidkanker (melanoom) zijn type tumoren die vaak uitzaaiingen geven in de hersenen. Uitzaaiingen naar de hersenvliezen Daarnaast bestaan er ook nog uitzaaiingen naar de hersenvliezen . Uitzaaiingen van tumoren naar het hersen-/ruggenvocht wordt ook wel leptomeningeale metastasen genoemd. Het is een relatief zeldzaam type uitzaaiing die vooral gezien wordt bij patiënten met borstkanker, longkanker en kwaadaardige huidkanker (melanoom). Meestal verspreiden de tumorcellen zich via het bloed naar het hersen-/ruggenvocht. Meningiomen De hersenen worden omgeven door het zachte en het harde hersenvlies, samen de hersenvliezen of 'meningen' genoemd. Wanneer vanuit de cellen van het hersenvlies een tumor groeit, wordt dit een meningeoom genoemd. Deze tumor zit dus niet in de hersenen zelf, maar kan wel op de hersenen drukken. De meeste meningeomen zijn goedaardig, wat betekent dat zij langzaam groeien en niet uitzaaien. Primair centraal zenuwstelsel lymfoom Het primair centraal zenuwstelsel lymfoom is een vorm van lymfeklierkanker die zich uitsluitend manifesteert in het centrale zenuwstelsel (hersenen, hersenvocht, ruggenmerg en oog).

Hoe wordt de diagnose hersentumor gesteld?

De diagnose hersentumor wordt gesteld op basis van het overzicht van klachten en symptomen uit het gesprek met de arts en het lichamelijk onderzoek, beeldvorming (CT- en MRI-scan), en een weefseldiagnose. De verdenking op een hersentumor rijst vaak pas wanneer een aantal meer voor de hand liggende aandoeningen zijn uitgesloten: hoofdpijn, gedragsveranderingen en neurologische uitvalsverschijnselen komen bij veel ziekten voor. Een CT- of MRI-scan geeft weliswaar veel informatie over de plaats, omvang en vermoedelijke aard van een hersentumor, maar uiteindelijk kan de diagnose alleen met zekerheid worden gesteld door weefsel van de tumor in het laboratorium te onderzoeken. Bij verdenking op uitzaaiingen in het hersenvocht kan een ruggenprik (lumbaalpunctie) worden gedaan om dit vast te stellen.

Hoe wordt een hersentumor behandeld?

Nadat de diagnose gesteld is, kan de juiste behandelstrategie worden bepaald, die mede afhankelijk is van de tumorsoort. De behandeling kan bestaan uit chirurgie, chemotherapie, targeted therapie, immuuntherapie, en radiotherapie. Ook kan worden gekozen voor een afwachtend beleid. De moleculaire kenmerken van de tumor zeggen veel over de prognose. De moleculaire kenmerken zijn de eigenschappen van het tumorweefsel en van het DNA (erfelijk materiaal) van de tumor. Soms zeggen deze kenmerken ook iets over de gevoeligheid voor bepaalde therapieën.

Waarom het AVL Hersentumorcentrum?

Binnen het Antoni van Leeuwenhoek werken we als een multidisciplinair behandelteam om elke dag de beste zorg aan onze patiënten te bieden. We zijn erkend als Expertisecentrum voor patiënten met een glioom (primaire hersentumor). We behandelen al ruim 30 jaar mensen met een glioom. De combinatie van hoogwaardige patiëntenzorg en vooruitstrevend wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld naar immuuntherapie, zorgt dat we tot één van de beste centra van Nederland behoren. Deze erkenning zorgt dat het voor zowel patiënt als professional duidelijk is waar specifieke expertise te vinden is.

Hoe vraag ik een second opinion aan?

Hiervoor neemt u contact op met uw huidig behandeld specialist in het ziekenhuis of huisarts. De arts kan de verwijsbrief digitaal naar ons versturen via www.avl.nl/verwijzers en hierbij direct uw (medische) gegevens en verslagen van onderzoeken meesturen. Eventueel beeldmateriaal kan op een cd-rom per post naar ons worden verstuurd. Nadat alle gegevens door ons ontvangen zijn, wordt dit door het medisch team beoordeeld. Daarna wordt met u een afspraak ingepland. De afdeling Planning neemt hiervoor contact met u op. Meer informatie over de second opinion vindt u hier.

Wat is de second opinion poli van het AVL Hersentumorcentrum?

Vrijwel alle patiënten die komen voor een second opinion kunnen terecht op onze second opinion poli. Wij weten dat tijd een zeer belangrijke factor is bij de behandeling en daarom zorgen wij voor een zo kort mogelijke tijd tot second opinion/diagnose, eventuele operatie en verdere behandeling. De second opinion poli wordt gehouden op vrijdag. Eerst vindt het gesprek met de patiënt plaats, vervolgens wordt de patiënt besproken in ons multidisciplinair overleg waar alle specialisten bij betrokken zijn. In het begin van de middag koppelt de neuroloog het behandeladvies terug. Wanneer relevant sluit de radiotherapeut en neurochirurg hierbij aan.

Hoe snel kan ik bij jullie terecht?

Nadat uw aanvraag voor een second opinion binnen is gekomen, wordt u direct geplaatst op de second opinion poli. Aangezien deze op vrijdag is, is de wachttijd afhankelijk van de dag van uw aanvraag. De gemiddelde wachttijd is 4 dagen. Voor een eerste afspraak kunt u ook binnen enkele dagen terecht.

Hoe snel start de behandeling?

De gemiddelde wachttijd tot een behandeling is binnen het AVL Hersentumorcentrum 14 dagen. We doen er alles aan om de behandeling zo snel mogelijk te starten, omdat dit ook sterk samenhangt met de prognose van de ziekte.

Zijn er nieuwe behandelingen waarnaar onderzoek wordt gedaan en kom ik daarvoor in aanmerking?

Gemiddeld lopen er 5 verschillende onderzoeken (trials) naar hersentumoren. Elke studie richt zich op een specifieke doelgroep. Uw behandelaar bespreekt met u wat in uw situatie het beste is. Lees hier meer informatie over lopende studies.

Deze website maakt gebruik van cookies

Op onze website plaatsen we cookies om het gebruikersgemak van onze website te verbeteren. Deze cookies zijn essentieel voor een goede werking van onze website.

Functioneel
[2]
  • Microsoft Clarity
    Door plaatsing van deze cookies krijgen wij als organisatie geanonimiseerd informatie over het gebruik van website en waar de websitebezoekers vandaan komen.
  • Virtuele tours
    Door plaatsing van deze cookie gaan we misbruik van deze content tegen.

Voorkeuren aanpassen