Longkanker
Longkanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. In Nederland krijgen ruim 14.000 mensen per jaar de diagnose longkanker. De behandeling van een longtumor hangt van welk soort longkanker u hebt en in welk stadium de longkanker is.
Op deze pagina leest u meer over de symptomen van longkanker, de verschillende vormen van longkanker en kanker in de thorax, de meest gebruikte onderzoeken en behandelvormen en meest gestelde vragen bij longkanker.
Bezoek ook ons AVL Longkankercentrum en lees meer over onze specialisten, nieuws en innovatie.
Symptomen longkanker
Mensen met longkanker hebben in het begin vaak onopvallende klachten, zoals veel hoesten of vermoeidheid. Deze klachten komen ook voor bij onschuldige aandoeningen, zoals een griep of verkoudheid. Hierdoor komen mensen vaak laat bij een arts en wordt de diagnose longkanker ook laat gesteld.
Symptomen die kunnen wijzen op longkanker zijn:
- vorming van slijm in de longen;
- prikkelhoest die langer dan een aantal weken duurt;
- bloed in het slijm dat wordt opgehoest;
- kortademigheid;
- longontsteking die maar niet overgaat, ook niet met antibiotica;
- heesheid zonder keelpijn;
- een zwelling in de nek of in het gezicht;
- pijn op de borst
- rugpijn of pijn bij de schouders.
Soorten longkanker
Longkanker is niet één ziekte. Er zijn verschillende vormen van longkanker. De meest voorkomende vorm van longkanker is het niet-kleincellig longcarcinoom (komt bij ruim 85% van de patiënten voor). Het kleincellig longcarcinoom komt minder vaak voor, maar is agressiever.
Onderzoek en diagnose
Voordat uw behandeling start, doen we onderzoek. We kijken daarbij onder andere waar de longtumor zich precies bevindt, wat voor soort tumor het is, hoe snel de tumor groeit en of er uitzaaiingen zijn. De meeste patiënten krijgen een aantal van de volgende onderzoeken: lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek, röntgenonderzoek, CT-scan, bronchoscopie, PET-scan longen, echo, skeletscintigrafie (botscan), MRI-scan, endobronchial ultrasound (EBUS), endo-echoscopie. Ook wordt er bij praktisch alle patiënten een biopsie van de tumor genomen.
Diagnose
Uw ziekte wordt besproken in een multidisciplinair team. Dit betekent dat specialisten met kennis over longkanker samen overleggen en bepalen wat in uw specifieke geval de beste behandeling is. We vertellen u duidelijk en eerlijk over verschillende behandelvormen, de slagingskansen en gevolgen. Zo kunt u goed geïnformeerd een keuze maken voor het behandelplan waarin u het meeste vertrouwen heeft.
Veelgestelde vragen
Hoe vraag ik een second opinion aan bij het AVL?
Allereerst neemt u contact op met uw huidig behandelend specialist in het ziekenhuis of uw huisarts. Diegene kan de verwijsbrief digitaal naar ons versturen via www.avl.nl/verwijzers en hierbij direct uw (medische) gegevens en verslagen van onderzoeken meesturen. Eventueel beeldmateriaal kan op een cd-rom per post naar ons worden verstuurd. Nadat alle gegevens door ons ontvangen zijn, wordt dit door het medisch team beoordeeld. Het kan soms even duren voordat wij alle gegevens van het verwijzend ziekenhuis hebben ontvangen. Zodra alle gegevens door ons zijn ontvangen, wordt er een afspraak met u ingepland. De afdeling Planning neemt hiervoor contact met u op.
Wat zijn risicofactoren voor longkanker?
De belangrijkste risicofactor voor longkanker is roken. Ook meeroken is een risicofactor. Andere oorzaken van longkanker kunnen bijvoorbeeld luchtvervuiling, asbest of radioactieve straling zijn.
Kan ik longkanker krijgen als ik niet heb gerookt?
Ook als je nooit hebt gerookt kun je longkanker krijgen. De kans hierop is echter klein. De longkanker komt dan meestal door een verandering in het DNA, een mutatie.
Is longkanker erfelijk?
Longkanker is niet erfelijk. Als longkanker in een familie vaak voorkomt, komt dat meestal door dezelfde leefgewoonten zoals (mee)roken. Er zijn wel erfelijke factoren die ervoor zorgen dat iemand meer kans heeft om longkanker te ontwikkelen.
Hoe kan ik longkanker herkennen?
Longkanker geeft vaak pas in een laat stadium symptomen. Veel voorkomende klachten zijn: lang aanhoudende prikkelhoest, bloedspoortjes ophoesten, kortademigheid, luchtweginfecties die niet overgaan en pijn op de borst. Dit gaat vaak samen met klachten als vermoeidheid, verminderde eetlust en gewichtsverlies. Het is verstandig om naar de huisarts te gaan als u deze klachten heeft.
Welke soorten longkanker zijn er?
De belangrijkste vormen van longkanker zijn kleincellige longkanker en niet-kleincellige longkanker. 8 van de 10 mensen met longkanker heeft niet-kleincellige longkanker. Ongeveer 10% van de gevallen van longkanker is kleincellig. Daarnaast zijn meer zeldzame vormen: mesothelioom en neuro-endocriene tumoren van de long.
Het mesothelioom, ook wel borstvlieskanker of asbestkanker, is een kwaadaardige vorm van kanker in de vliezen van de borstkas en longen en/of luchtwegen. Mesothelioom staat ook bekend onder de naam asbestkanker, want in 85% van de gevallen is er een blootstelling geweest aan asbestvezels.
In de long kunnen ook tumoren voorkomen die ontstaan vanuit het neuro-endocriene systeem. Dit worden neuro-endocriene tumoren van de long genoemd.
Kan ik behandeld worden met immuuntherapie?
U kunt behandeld worden met immuuntherapie als u niet-kleincellige longkanker heeft met uitzaaiingen. Het soort behandeling hangt af van bepaalde kenmerken van de tumor en of u al eerder een behandeling met chemotherapie heeft gehad. Immuuntherapie zorgt ervoor dat het eigen immuunsysteem kankercellen herkent en kapot kan maken. Soms komt u in aanmerking voor een behandeling met alleen immuuntherapie en soms wordt immuuntherapie gecombineerd met chemotherapie. Uw behandelend arts kan u hierover adviseren en zo nodig verwijzen naar een centrum waar deze behandeling gegeven wordt, zoals het AVL.
Is er een verschil tussen Nivolumab, Pembrolizumab en Atezolizumab?
Voor longkanker zijn op dit moment Nivolumab, Pembrolizumab en Atezolizumab beschikbaar en worden vergoed door de zorgverzekering. Nivolumab is bekend onder de merknaam Opdivo®. Pembrolizumab is bekend onder de merknaam Keytruda®. Atezolizumab heeft de merknaam merknaam Tecentriq®. Nivolumab en Pembrolizumab binden zich aan een ander eiwit dan Atezolizumab. Nivolumab en Atezolizumab kunnen worden voorgeschreven als vervolgbehandeling na chemotherapie. Pembrolizumab kan ook worden voorgeschreven als eerste behandeling na de diagnose van uitgezaaide longkanker. Er zijn ook verschillen in hoe vaak het middel wordt gegeven: Nivolumab wordt een keer per 2 weken of zelfs een keer per 4 weken gegeven. De toediening duurt meestal minder dan een uur. Pembrolizumab en Atezolizumab worden een keer per 3 weken toegediend in 30 minuten (als je het middel goed verdraagt).
Kan ik behandeld worden met doelgerichte therapie?
U kunt behandeld worden met doelgerichte therapie in tabletvorm als u niet-kleincellige longkanker heeft met stadium 3 of 4. De longkanker moet dan een bepaalde mutatie hebben. Dit is een verandering in het DNA waardoor kankercellen groeien en delen. U kunt aan uw arts vragen of doelgerichte therapie voor u een mogelijkheid is.
Ik heb kleincellige longkanker. Hoe kan ik behandeld worden?
Behandelingen bestaan uit:
- Chemoradiatie: een combinatie van bestraling en chemotherapie; gevolgd door bestraling van het hoofd om mogelijke metastasen te behandelen.
Kleincellige longkanker wordt helaas vaak in een laat stadium ontdekt. U kunt dan de volgende palliatieve behandelingen krijgen:
- Chemotherapie;
- Lokale bestraling bij klachten.
Ik heb niet-kleincellige longkanker. Hoe kan ik behandeld worden?
Niet-kleincellige longkanker kan behandeld worden met:
- Een operatie;
- Bestraling;
- Chemotherapie: dit wordt gegeven als aanvulling op bestraling (chemoradiatie) of een operatie, of palliatief;
- Doelgerichte therapie;
- Endobronchiale therapie;
- Immuuntherapie;
- Een combinatie van meerdere behandelingen.
Bespreek met uw arts welke behandeling voor u een optie is. Meer informatie over de behandelingen vindt u op www.kanker.nl of www.longkankernederland.nl .
Word ik met een robot geopereerd?
Bij sommige longkankeroperaties wordt gebruik gemaakt van de Da Vinci robot.
Zijn er wetenschappelijke studies/onderzoeken waar ik aan mee kan doen?
Soms is een behandeling in studieverband (trials) mogelijk. U kunt aan uw behandelend arts vragen of u hiervoor in aanmerking komt.
Hoe herken je longklachten?
Longklachten die kunnen wijzen op longkanker zijn:
- vorming van slijm in de longen;
- prikkelhoest die langer dan een aantal weken duurt;
- bloed in het slijm dat wordt opgehoest;
- kortademigheid;
- longontsteking die maar niet overgaat, ook niet met antibiotica;
- heesheid zonder keelpijn;
- een zwelling in de nek of in het gezicht;
- pijn op de borst
- rugpijn of pijn bij de schouders.
Nuttige websites
Longkanker Nederland is de patiëntenorganisatie voor iedereen die met longkanker te maken heeft: de patiënt, naasten en nabestaanden. Bij Longkanker Nederland kunt u ook terecht voor vragen, advies en (online) ervaringen van anderen.