Borstkanker
Borstkanker is een kankersoort die zich ontwikkelt in het borstweefsel bij vrouwen en mannen. Borstkanker komt het vaakst voor bij vrouwen tussen de 50 en 70 jaar. Borstkanker kan soms erfelijk zijn.
Op deze pagina leest u meer over de symptomen van borstkanker, de meest gebruikte onderzoeken en behandelvormen en meest gestelde vragen bij borstkanker.
Bezoek ook ons AVL Borstkankercentrum en lees meer over onze specialisten, de patiënttevredenheid, trials en innovatie.
Symptomen borstkanker
De symptomen bij borstkanker kunnen variëren. De volgende tekenen kunnen wijzen op borstkanker:
- een knobbeltje of deukje in de borst;
- een ingetrokken tepel;
- eczeem rond de tepel;
- bloederig tepelvocht.
Merkt u onderstaande veranderingen bij uzelf? Dan hoeft dat niet meteen borstkanker te zijn, maar is het wel verstandig om dit te laten onderzoeken. Het gaat om:
Oorzaken borstkanker
De oorzaken van borstkanker zijn vaak niet duidelijk. Maar borstkanker komt wel vaker voor bij vrouwen die:
- op jonge leeftijd de eerste menstruatie hadden en op late leeftijd de overgang;
- geen kinderen hebben of pas na het 35ste jaar voor het eerst zwanger waren;
- langdurig gebruik maken van zware anticonceptiepil op jonge leeftijd en/of langdurig hormoonpreparaten slikken tegen overgangsklachten.
- een minder gezonde levensstijl hebben. Denk bijvoorbeeld aan te weinig bewegen, te veel alcohol drinken, roken of overgewicht hebben.
Sneldiagnose
Bij een vermoeden van borstkanker kunt u in de meeste gevallen met een verwijzing van uw huisarts na ongeveer vier tot vijf werkdagen bij ons terecht en heeft u meestal binnen twee uur de diagnose.
Ik heb borstkanker
Er is bij u borstkanker geconstateerd. Het nieuws dat u borstkanker heeft, brengt veel vragen en onzekerheid met zich mee. Wij proberen u zoveel mogelijk gerust te stellen door duidelijk antwoord te geven op al uw vragen.
U kunt op korte termijn bij ons terecht als u een tweede mening wilt (second opinion) of als u elders de diagnose borstkanker heeft gekregen en bij ons behandeld wilt worden. Alle patiënten die komen voor een second opinion worden besproken in ons multidisciplinair overleg waar alle borstkankerspecialisten bij betrokken zijn. Zo krijgt u een volledig advies op maat. In de meeste gevallen kunnen wij u dezelfde dag ons behandeladvies geven.
Second opinion
U kunt doorgaans binnen zeven dagen bij ons terecht voor een second opinion. De wachttijd voor een second opinion bij de internist-oncoloog voor uitgezaaide borstkanker is langer.
Diagnose
Uw ziekte wordt besproken in een multidisciplinair team. Dit betekent dat specialisten met kennis over borstkanker samen overleggen en bepalen wat in uw specifieke geval de beste behandeling is. We vertellen u duidelijk en eerlijk over verschillende behandelvormen, de slagingskansen en gevolgen. Zo kunt u goed geïnformeerd een keuze maken voor het behandelplan dat voor u het meest vertrouwd voelt.
Veelgestelde vragen
Wat is borstkanker?
Borstkanker, ook wel mammacarcinoom genoemd, is een kanker die zich in en om het borstweefsel van vrouwen en mannen ontwikkelt. Borstkanker komt vooral voor bij vrouwen tussen de 50 en 70 jaar. Maar het kan ook op andere leeftijden voorkomen. Soms is er ook sprake van een erfelijke factor.
Welke soorten borstkanker zijn er?
Er zijn veel verschillende soorten borstkanker. Ook zijn er afwijkingen die nog geen borstkanker zijn, maar dat wel kunnen worden (voorlopers als Ductaal carcinoma in situ; DCIS):
- Invasief carcinoom NST
- Invasief lobulair carcinoom
- Lobulair carcinoma in situ (LCIS)
- Hormoongevoelige borstkanker
- HER2-positieve borstkanker
- Triple negatieve borstkanker
Op de website kanker.nl kunt u hier uitgebreide informatie over vinden.
Daarnaast is er ook nog een zeer zeldzame tumor: de Phyllodes tumor die bij minder dan één procent van het totaal aantal borsttumoren voorkomt. Er is een goedaardige en een kwaadaardige variant. De kwaadaardige variant komt heel weinig voor. De okselklieren worden zelden aangetast en ook verdere uitzaaiingen zijn zeldzaam (minder dan 5 procent).
In samenwerking met Phyllodes Foundation en onze mammachirurg dr. Frederieke van Duijnhoven is hierover een specifieke website gemaakt over Phyllodes tumoren.
Wat zijn de oorzaken van borstkanker?
De oorzaken van borstkanker zijn vaak niet duidelijk. Maar er zijn persoonlijke factoren die invloed hebben op de kans dat iemand borstkanker krijgt:
- Op jonge leeftijd de eerste menstruatie en op late leeftijd de overgang
- Geen kinderen krijgen of pas na het 35ste jaar de eerste zwangerschap
- Langdurig gebruik van zware anticonceptiepil op jonge leeftijd en/of langdurig slikken van hormoonpreparaten tegen overgangsklachten
- Ongezonde leefstijl; te weinig bewegen, teveel alcohol, roken en overgewicht
Wat zijn de symptomen van borstkanker?
Wanneer u de volgende veranderingen bij u zelf bemerkt, is het verstandig om een arts te bezoeken:
- Een knobbeltje of deukje in de borst
- Een ingetrokken tepel
- Eczeem rond de tepel
- Bloederig tepelvocht
Hoe voelt een tumor bij borstkanker?
Een tumor in je borst kunt u voelen als een zwelling of knobbeltje wat net onder de huid zit. Normaal gesproken doet het knobbeltje in de borst zelf geen pijn. Het kan ook zijn dat het knobbeltje niet te voelen is, dan kan het zijn dat het knobbeltje dieper onder de huid zit.
Hoe lang duurt het voordat borstkanker zich uitspreidt?
Per patiënt is de situatie verschillend. Over het algemeen duurt het ongeveer 5 jaar voordat borstkanker zou uitzaaiingen naar andere plekken in het lichaam.
Second opinion & behandeling
Waarom het AVL Borstkankercentrum?
Al onze specialisten zijn gespecialiseerd in borstkanker en alle specialisten werken samen om de juiste diagnose te stellen en de meest effectieve behandeling te geven. We zijn het grootste borstkankercentrum in Nederland en er wordt veel onderzoek gedaan naar nieuwe behandelingen. Daarnaast krijgt u bij ons een vast aanspreekpunt bij wie u terecht kunt voor vragen en is er veel aandacht voor psychosociale begeleiding. Lees meer over onze kwaliteit bij borstkanker op deze pagina.
Hoe vraag ik een second opinion aan bij het AVL?
Allereerst neemt u contact op met uw huidig behandelend specialist in het ziekenhuis of uw huisarts. Diegene kan de verwijsbrief digitaal naar ons versturen via www.avl.nl/verwijzers en hierbij direct uw (medische) gegevens en verslagen van onderzoeken meesturen. Eventueel beeldmateriaal kan op een cd-rom per post naar ons worden verstuurd.
Nadat alle gegevens door ons ontvangen zijn, wordt dit door het medisch team beoordeeld. Het kan soms even duren voordat wij alle gegevens van het verwijzend ziekenhuis hebben ontvangen. Maar zodra alle gegevens door ons zijn ontvangen, wordt er een afspraak met u ingepland. De afdeling Planning neemt hiervoor contact met u op.
Wanneer is een second opinion zinvol?
Een second opinion kan altijd zinvol zijn. We kunnen vaak het meeste voor u betekenen als u nog niet met een behandeltraject bent begonnen. Nadat de specialisten het behandeladvies met u hebben afgestemd en besproken kunt u alsnog besluiten waar u uw behandeling voortzet.
Als u al in een behandeltraject zit, adviseren wij vaak om hier ook de behandeling door te zetten. Hierbij kan deelname aan wetenschappelijk onderzoek/ trial een uitzondering zijn.
De specialisten hebben mijn casuïstiek en behandelplan overlegd met de specialisten van het AVL. Is dit hetzelfde als een second opinion?
De specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek hebben landelijk een adviesfunctie bij diverse andere ziekenhuizen. Hierbij worden patiënten besproken en wordt kennis gedeeld. Soms wordt ook geadviseerd om de patiënt toch door te verwijzen, omdat de patiënt kan deelnemen aan een geschikt wetenschappelijk onderzoek.
Ons advies aan een medisch specialist kan anders zijn dan aan een patiënt. Bij een advies aan de medisch specialist wordt rekening gehouden met de mogelijkheden binnen het verwijzend ziekenhuis. Ook kan het advies anders zijn, wanneer de patiënt daadwerkelijk wordt gezien door de specialisten van het Antoni van Leeuwenhoek.
Hoe snel kan ik bij jullie terecht bij vermoeden van borstkanker?
Als uw huisarts borstkanker vermoedt, bijvoorbeeld vanwege de uitslag van het bevolkingsonderzoek of door het ontdekken van een knobbeltje in de borst, dan kunt vaak binnen 24 uur bij ons terecht. Zodra wij de verwijzing van de huisarts ontvangen, plannen wij uw afspraak op de eerstvolgende werkdag.
Tijdens deze dag hoort u in de meeste gevallen binnen 2 uur of u wel of geen borstkanker heeft. Als al vaststaat dat u borstkanker heeft, maar er is nog aanvullend onderzoek nodig, dan kunt u hiervoor binnen een week terecht.
Kan ik voor DCIS ook bij jullie terecht?
Ja, dat kan. DCIS is geen borstkanker, maar een voorstadium van borstkanker. Ook voor DCIS kunt u zich melden bij AVL Borstkankercentrum.
U kunt zich voor een second opinion of overname van behandeling naar ons laten verwijzen door uw huidige behandelend arts. Voor beide geldt dezelfde procedure, het verschil zit in de verwijsbrief. In dit filmpje vindt u meer informatie over wat DCIS precies is.
Kan ik altijd een Mammaprint aanvragen?
De Mammaprint wordt alleen aangevraagd als er twijfel bestaat of chemotherapie noodzakelijk is. Soms is chemotherapie sowieso nodig. En soms is het duidelijk dat chemotherapie niet nodig is. In dat geval heeft het geen zin om de Mammaprint aan te vragen. Helaas wordt de Mammaprint niet meer door elke zorgverzekeraar vergoed. Controleer dit bij uw zorgverzekeraar, mocht uw arts de Mammaprint aanraden.
Wat kan ik doen als borstkanker in mijn familie voorkomt?
Bij een klein deel - ongeveer 5% - van de mensen die kanker krijgt, is sprake van een erfelijke oorzaak. Als u mogelijk een erfelijke aanleg voor kanker heeft, kunt u samen met familieleden advies krijgen op de Polikliniek Familiaire Tumoren van het Antoni van Leeuwenhoek. Door het verzamelen van familiegegevens, het opstellen van een stamboom en eventueel DNA-onderzoek, onderzoeken wij of er mogelijk sprake is van een erfelijke aanleg. Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek berekenen wij de kans op het (opnieuw) ontstaan van kanker bij u en/of familieleden. Aan de hand hiervan geven wij u advies over periodieke controles en preventieve maatregelen.
De specialisten van het AVL Borstkankercentrum kunnen u adviseren deze polikliniek te bezoeken. Ook de huisarts of specialist kan u doorverwijzen naar deze polikliniek. Uw zorgverzekeraar vergoedt de kosten van erfelijkheidsonderzoek via het basispakket. Hierbij wordt wel het eigen risico aangesproken.
Zijn er nieuwe behandelingen waarnaar onderzoek wordt gedaan en kom ik daarvoor in aanmerking?
Gemiddeld lopen er ruim 40 verschillende onderzoeken (trials) naar borstkanker. Elke studie richt zich op een specifieke doelgroep. Uw behandelaar bespreekt met u wat voor uw situatie het beste is.
Reconstructie & (uitwendige) prothese
Waar kan ik borstprotheses kopen?
Ga hiervoor naar semh.info en kies op deze website voor ‘zoek erkend bedrijf’. Vul vervolgens uw postcode in, de straal waarbinnen u wilt zoeken en kies bij ‘Regeling’ voor ‘MMC’. Dan vindt u alle winkels bij u in de buurt die hierin gespecialiseerd zijn. Alle bedrijven aangesloten bij SEMH komen overigens ook in aanmerking voor een eventuele vergoeding van de zorgverzekeraar. Neem hiervoor contact op met uw zorgverzekeraar.
Voorlichting borstprothese
Maandelijks geven vrijwilligsters van de Borstkankervereniging voorlichting over borstprotheses. Tijdens deze bijeenkomst kunt u materiaal bekijken, vragen stellen en ervaringen uitwisselen met lotgenoten.
Bel voor een afspraak het Centrum Patiënteninformatie.
Kan ik hulp krijgen bij het kopen van een borstprothese?
In het Antoni van Leeuwenhoek kunt u elke maand informatie krijgen over uitwendige borstprotheses en deelprotheses. Deze voorlichting wordt verzorgd door vrijwilligsters van de Borstkankervereniging.
Tijdens deze bijeenkomst kunt u kennismaken met de verschillende soorten protheses en het materiaal, hoort u meer over de verkooppunten en krijgt u informatie over protheselingerie of zwemkleding. Ook is er ruimte voor vragen en ervaringen uitwisselen met lotgenoten.
Bel voor een afspraak het Centrum Patiënteninformatie.
Kan ik voor alleen plastische chirurgie terecht bij het AVL?
Onze plastisch chirurgen kunnen in verband met onvoldoende capaciteit alleen onze eigen patiënten behandelen. Bij het overgrote deel van onze patiënten voeren wij een directe borstreconstructie uit.
Wordt borstreconstructie vergoed?
Op 2 augustus 2023 berichtte de NOS dat reconstructie na kanker standaard vergoed wordt, behalve bij borstkanker. Hieruit kan verwarring zijn ontstaan over het vergoeden van de borstreconstructie.
De kop van het nieuwsartikel is niet correct: directe en uitgestelde borstreconstructies worden altijd vergoed, ook zonder machtigingsaanvraag van de verzekeraar.
In dit NOS-bericht gaat het over de situatie waarbij een gereconstrueerde borst opnieuw moet worden geopereerd. Daarvoor is nog wel een machtiging van de zorgverzekeraar nodig.
De Nederlandse vereniging voor plastische chirurgie heeft een uitgebreid bericht op haar website staan.