Wat zijn trofoblastziekten?

Meest voorkomende trofoblastziekten:

• Complete mola hydatidosa (lees meer)
• Partiële mola hydatidosa (lees meer)
• Gestational Trophoblastic Disease (GTN) (lees meer)

Zeldzame trofoblastziekten:

• (nonmola) Choriocarcinoom (lees meer)
• Placental Site Trophoblastic Tumor (PSTT) (lees meer)
• Epithelioïid Trophoblastic Tumor (ETT) (lees meer)
• Placental Site Nodule (PSN) (lees meer)
• Exaggerated Placental Site Reaction (EPS) (lees meer)

Elk van deze ziekte heeft zijn eigen kenmerken en beloop. Daarom is het belangrijk om onderscheid te maken tussen deze verschillende vormen. Wat trofoblastziekten gemeenschappelijk hebben is dat ze ontstaan uit trofoblastcellen; deze trofoblastcellen produceren het zwangerschapshormoon hCG. Het hCG is een belangrijke merkstof voor de ziekteactiviteit.

Trofoblastziekten zijn zeldzaam en komen 1 tot 2 keer per 1000 zwangerschappen voor.

De Engelse term voor trofoblastziekten is: Gestational Trophoblastic Disease (GTD)

Het beloop van trofoblastziekten varieert van relatief onschuldig tot zeer ernstig en levensbedreigend. Een aanvankelijk goedaardige trofoblastziekte kan zich ontwikkelen tot een vorm van kanker die kan uitzaaien en uitgebreidere therapie behoeft. Deze kwaadaardige trofoblastziekten worden ook wel trofoblasttumoren genoemd.

Schematische weergave indeling trofoblastziekten. 
* Persisterende trofoblastziekte 

Een complete of partiële mola-zwangerschap is een goedaardige trofoblastziekte. De mola-zwangerschap kan zich echter ontwikkelen tot een Gestational Trophoblastic Neoplasia (GTN). Dit noemden we vroeger ‘persisterende trofoblastziekte' maar tegenwoordig gebruiken we de internationale term GTN. GTN kan als een vorm van kanker kan worden beschouwd.

Exaggerated Placental Site Reaction (EPS) en Placental Site Nodule (PSN) zijn zeer zeldzame goedaardige trofoblastziekten. Het choriocarcinoom, PSTT en ETT worden altijd als kanker beschouwd.

Lees meer over choriocarcinoom, EPS en PSN

De klachten kunnen uiteenlopend zijn, maar vaak betreft het vaginaal bloedverlies aan het begin van een zwangerschap en misselijkheid.

Het kan ook zo zijn dat er geen klachten zijn, maar dat bij de eerste echo een afwijkend beeld wordt gezien.

Een enkele keer wordt een afwijking elders in het lichaam onderzocht die verdacht is voor een uitzaaiing. 

Bij een kwaadaardige trofoblastziekte zal de gynaecoloog naast bovengenoemd onderzoek nog aanvullend onderzoek doen om de uitgebreidheid van de ziekte te bepalen en om te onderzoeken of er uitzaaiingen zijn. U kunt één of meer van de volgende onderzoeken krijgen:

• Long foto
• CT-scan
• MRI-scan 

Kwaadaardige trofoblastziekten (tegenwoordig Gestational Trophoblastic Neoplasia genoemd) kunnen uitzaaien. Een trofoblastziekte kan via het bloed uitzaaien naar de longen, vagina, lever, milt en hersenen. Via de lymfebanen kan een trofoblastziekte zich uitzaaien naar de lymfklieren. Meestal worden uitgezaaide trofoblastziekten behandeld met chemotherapie. Uitzaaiingen in de longen en vagina zijn over het algemeen heel goed te behandelen met chemotherapie. Soms wordt een uitzaaiing chirurgisch verwijderd.

Als er uitzaaiingen zijn, kunnen er klachten optreden die door de uitzaaiingen worden veroorzaakt. Zoals hoesten bij uitzaaiingen in de longen (soms met bloed) of neurologische klachten bij uitzaaiingen in de hersenen. 

De goedaardige trofoblastziekte mola hydatidosa kan in principe worden behandeld in ieder ziekenhuis. Er wordt als eerste behandeling een vacuümcurettage verricht door een gynaecoloog.

Een kwaadaardige trofoblastziekte wordt bij voorkeur behandeld in een gespecialiseerd centrum. Behandelingen met chemotherapie worden begeleid door een medisch oncoloog. Sommige patiënten krijgen een combinatie van een operatie en chemotherapie. Bij een kwaadaardige trofoblastziekte hangt de behandeling af van het stadium en de soort trofoblastziekte. 

Meer over zeldzame trofoblastziekten

Richtlijnen voor trofoblastziekten kunt u hier vinden.

Chemotherapie:

• Enkelvoudige chemotherapie
• Gecombineerde chemotherapie

Operatie:

• Vacuümcurettage
• Verwijderen van de baarmoeder (eventueel met eierstokken, klieren en aangedaan weefsel in het bekken)
• Verwijderen van uitzaaiing(en) (metastatectomie)