Zaadbalkanker (testistumor)
Zaadbalkanker, ook wel testistumor of teelbalkanker, ontstaat in één van beide testikels. De testikels, of zaadballen, produceren het mannelijk hormoon testosteron en zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van zaadcellen (de kiemcellen).
Zaadbalkanker is een zeldzame vorm van kanker. Echter, het is wel de meest voorkomende kanker bij jonge mannen in de leeftijdsgroep van 15 tot 35 jaar. In Nederland krijgen ongeveer 800 mannen per jaar de diagnose zaadbalkanker. Gelukkig is de kans op genezing bij een snelle diagnose in de meeste gevallen groot, zo'n 90 tot 100 procent.
Op deze pagina leest u meer over de symptomen en de meest gebruikte onderzoeken en behandelvormen bij zaadbalkanker.
Bezoek ook onze afdeling urologie en lees meer over onze werkwijze en specialisten.
Expertisecentrum
Het Antoni van Leeuwenhoek is een expertisecentrum (NFU en Europees erkend) voor de behandeling van zaadbalkanker. Een multidisciplinair team van specialisten beoordeelt en bespreekt elke situatie aan de hand van de uitslagen en medische gegevens en handelt dan snel. Samen met de patiënt wordt gekeken wat de beste behandeling is.
Behandelteam
Het medisch team is samengesteld uit urologen, medisch oncologen (internisten), pathologen, radiologen, en radiotherapeuten. Onze specialisten zijn allen gespecialiseerd in zaadbalkanker. Samen zitten ze in de focusgroep zaadbalkanker en hebben ze wekelijks een multidisciplinair overleg. Hierin wordt uw situatie aan de hand van uw uitslagen en medische gegevens besproken, en wordt gekeken welke behandeling voor u het beste is. Vervolgens bespreekt uw eigen arts de mogelijkheden met u. Bij het Antoni van Leeuwenhoek bent u een gelijkwaardige gesprekspartner en beslist u mee over uw eigen behandeling.
Internisten
Pathologen
Plastisch chirurgen
Radiologen
Radiotherapeuten
Urologen
Verpleegkundig specialisten
Oorzaken zaadbalkanker / teelbalkanker
Het is nog onduidelijk wat aan de basis ligt van de meeste gevallen van zaadbalkanker. Gezonde zaadbalcellen groeien en delen op normale wijze, om uiteindelijk de normale lichamelijke functies zoals hormoonhuishouding en vruchtbaarheid zo optimaal mogelijk te laten verlopen.
Soms gaan sommige cellen evenwel op agressieve en ongecontroleerde wijze delen, groeien binnen de teelbal uit tot een massa (zwelling). Op dit ogenblik spreekt men van zaadbalkanker. Soms kan dit ook uitbreiden naar lymfeklieren en organen binnen de buikholte.
Symptomen zaadbalkanker / teelbalkanker
Symptomen van zaadbalkanker kunnen zijn:
- Zwelling of vergroting in één van beide zaadballen.
- Pijn ter hoogte van de zaadbal zelf.
- Dof / zwaar gevoel in onderbuik of achter in de balzak
- Plotse zwelling en vochtcollectie in de balzak.
- Verhoogde gevoeligheid ter hoogte van de tepels.
Indien u één van de bovengenoemde klachten vastgesteld heeft, en deze niet spontaan overgaan binnen 7 dagen, neem dan contact op met uw huisarts. Deze zal u zo nodig doorverwijzen voor verder onderzoek.
Risicofactoren
Een aantal factoren kunnen het risico op zaadbalkanker verhogen:
Niet ingedaalde zaadballen (cryptorchidie). Beide testikels worden bij een embryo aangelegd in de buikstreek, naast de nieren, en dalen vervolgens enkele weken voor de geboorte via het zaadkanaal naar de balzak. Mannen bij wie één of beide testikels niet is ingedaald vertonen een hoger risico op zaadbalkanker. Dit risico blijft bestaan zelfs indien de zaadbal middels een operatie vanuit de liesstreek naar de balzak werd verplaatst
Familiale voorgeschiedenis. Indien iemand van uw familie zaadbakanker heeft gehad, heeft u een verhoogd risico op zulk gezwel.
Leeftijd. Zaadbalkanker komt hoofdzakelijk voor bij tieners en jongere mannen, voornamelijk in de leeftijdsgroep van 15-50 jaar. Toch kan zaadbalkanker ook voorkomen op oudere leeftijd.
Zelfonderzoek
Het regelmatig zelf onderzoeken van de balzak en zaadbal kan helpen om de diagnose vroegtijdig te stellen, waarbij de kans op een succesvolle behandeling vanzelfsprekend het grootst is.
Kijk hier hoe zelfonderzoek werkt.