Kwaliteit en veiligheid

Kwaliteit is een breed begrip. Voor ons gaat het om patiëntgerichtheid, patiëntveiligheid, effectiviteit, tijdigheid, toegankelijkheid, doelmatigheid, innovatie en transparantie. Dit doen we onder andere als volgt:

• We meten ziekenhuisbreed op alle mogelijke gebieden de kwaliteit van zorg. Dit borgen we via ons kwaliteitsmanagementsysteem. Dit systeem is zo ingericht dat het ondersteunt om verbeterpunten op te sporen, verbeteringen goed uit te voeren en vervolgens ook weer te borgen in de dagelijkse praktijk.
• We halen informatie over wat we kunnen verbeteren uit analyses (aard, ernst en frequentie) van klachten, incidenten, calamiteiten, complicaties, infecties en sterfgevallen.
• We verantwoorden de kwaliteit van onze geleverde zorg aan onze patiënten, verzekeraars, beroepsverenigingen, inspectie van de gezondheidszorg en auditors.
• We werken effectief samen om onze zorg patiëntgericht te organiseren. Door te werken in multidisciplinaire teams leveren we steeds betere kwaliteit.
• We betrekken patiënten(organisaties) om ook met hen de uitkomsten van zorg te monitoren en te sturen op verbeteren.
• We zijn transparant over onze kwaliteit van zorg door informatie te delen op de website.

Patiënten kunnen erop vertrouwen dat er in het AVL continu aandacht is voor de patiëntveiligheid. Onze medewerkers zijn er alert op om deze veiligheid te waarborgen. Toch kan het gebeuren dat tijdens een verblijf in het ziekenhuis bijwerkingen, complicaties en andere ongewenste gebeurtenissen optreden. Om potentiële risico’s zo veel mogelijk te beperken, heeft het AVL specifiek aandacht voor de volgende onderwerpen:

• Niet-oncologische zorg en zorg voor kwetsbare patiënten: de basiszorg voor algemene zaken zoals hart- en vaataandoeningen, diabetes, neurologie is gegarandeerd. We werken daarvoor samen met specialisten uit nabijgelegen ziekenhuizen.
• Risicogericht denken: we hebben goedwerkende procedures voor onder andere calamiteiten, incidenten, complicaties. We betrekken patiënten bij het signaleren van risico’s en waar nuttig bij maatregelen om deze te beperken.
• Optimale medicatieveiligheid: we streven naar verlaging van medicatie-incidenten, onder meer door medicatieverificatie bij opname/ontslag en poliklinische patiënten.
• Infectiepreventie: onze complexe behandelingen verzwakken het afweersysteem van patiënten, wat hen vatbaarder maakt voor infecties. Infecties worden bestreden met antibiotica. In het AVL monitoren we het voorkomen infectieziekten dagelijks.
• Veilige introductie van innovaties: Het AVL is een innovatief ziekenhuis. Veiligheid voor de patiënt staat bij onze innovaties altijd voorop. Dit hebben we geregeld via de veilige introductie medische technologieën. Onder medische technologie valt: medische apparatuur, medische informatie technologie (o.a. eHealth-toepassingen) en medische verbruiksgoederen.
• Patiëntgerichte overdracht en afstemming: de behandeling is vaak complex en steeds meer zorgverleners zijn betrokken. Van oudsher werken de zorgprofessionals van het AVL goed samen in het multidisciplinaire overleg. Ook werken we goed samen met de professionals buiten het AVL, bijvoorbeeld met de huisarts die de overdracht ontvangt op belangrijke momenten in het zorgtraject.

Elke dag werken wij in het Antoni van Leeuwenhoek aan de beste zorg voor onze patiënt. Toch kan er weleens iets misgaan. Dit zien wij als een aanleiding om te leren, zodat we ervoor zorgen dat het niet nog een keer gebeurt.

In het Antoni van Leeuwenhoek hebben wij een systeem waar meldingen gemaakt kunnen worden van (bijna-)incidenten en eventuele calamiteiten. Hieronder leggen we deze termen graag even uit:

• Bij een bijna-incident gebeurt er iets tijdens de zorg wat niet zo bedoeld was, maar op tijd opgemerkt en aangepast is. De patiënt heeft er daardoor geen last van gehad.
• Een incident is ook een onverwachte en onbedoelde gebeurtenis, maar in dit geval heeft de patiënt er wel last van gehad. Of diegene krijgt er later nog last van. Met ‘last’ bedoelen we schade. Zoals bijvoorbeeld pijn of een extra onderzoek.
• Een calamiteit is ook een onverwachte en onbedoelde gebeurtenis, maar hiervan zijn de gevolgen ernstiger. De kwaliteit van onze zorg was onvoldoende, waardoor de patiënt ernstige schade heeft opgelopen of zelfs is overleden.

In 2023 werden in het Antoni van Leeuwenhoek 2394 (bijna-)incidenten gemeld door zorgprofessionals. Elke afdeling heeft een incidentencommissie, die deze meldingen analyseert. Hierna geven zij advies over mogelijke verbeteringen. Een groot deel van deze meldingen brengen een (potentieel) gering risico met zich mee. 6 meldingen hadden ernstige gevolgen voor de patiënt. Deze meldingen zijn, door de Raad van Bestuur, als mogelijke calamiteit aan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gemeld. Daarnaast zijn er 12 oriënterende onderzoeken gestart waarbij er twijfel was of er sprake was van een calamiteit. Uit 1 van deze onderzoeken kwam naar voren dat er sprake was van een calamiteit.

Een interne onderzoekscommissie heeft onderzoek gedaan naar de 6 meldingen die bij de IGJ gemeld zijn en naar de 11 oriënterende onderzoeken.

Het doel van deze onderzoeken is om te leren van de gebeurtenissen en verbetermaatregelen in te zetten om herhaling te voorkomen. De commissie heeft vastgesteld dat bij 1 melding geen (aannemelijk) verband is tussen de geleverde kwaliteit van zorg en het ongunstig verloop van de behandeling. Deze gebeurtenis is daarom géén calamiteit. Bij de 5 andere meldingen heeft de commissie geconcludeerd dat de gebeurtenis wel een calamiteit betrof.

Uit de oriënterende onderzoeken is gebleken dat de oorzaken van de meldingen met name betrekking hadden op de in- en externe overdracht, (werk)afspraken onderling en de kwaliteit van protocollen. De verbeterplannen die naar aanleiding hiervan gemaakt zijn, hebben onder andere geleid tot verbetering van protocollen, betere afstemming onderling door werkafspraken expliciet te maken en protocollen aan te passen.

De IGJ heeft geconcludeerd dat de onderzoekscommissie elke melding voldoende zorgvuldig heeft onderzocht en dat voldoende verbetermaatregelen zijn genomen. De conclusies van de onderzoekscommissie heeft de IGJ bij elk onderzoek overgenomen.

Het Antoni van Leeuwenhoek heeft de volgende accreditaties:

• Organization of European Cancer Institutes (OECI)
• Veiligheidsmanagementsysteem (VMS)
• Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) voor Radiotherapie
• Joint Accreditation Committee ISCT & EBMT (JACIE)
• Raad van Accreditatie (RvA) ISO 15189 afdeling Pathologie, registratienummer M258
• Raad van Accreditatie (RvA) ISO 15189 afdeling AKL, registratienummer M278
• RVA ISO 15189:2012 accreditatie
• Bevolkingsonderzoek (BVO) Darmkanker Noord-West
• Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten- opleidingsvisitatie COC
• Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) – MDL, Patiëntveiligheid
  voor endoscopieafdelingen
• HACCP
• Green Deal
• Milieuthermometer
• Convenant brandveiligheid in de zorg
• Good Clinical Distribution (GDP), ISO 9001:2008
• Good Manufacturing Practices (GMP), fabrikantenvergunning
• Good Manufacturing Practices – ziekenhuizen (GMP-z)
• Good Laboratory Practices　(GLP, OECD)

Ziekenhuizen in Nederland zijn verplicht hun sterftecijfer te publiceren. Dit cijfer wordt berekend volgens de Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR). De HSMR is gebaseerd op 50 diagnosegroepen die landelijk 80% van de ziekenhuissterfte veroorzaken. Het AVL is een gespecialiseerd ziekenhuis waar uitsluitend patiënten met kanker worden behandeld, daardoor geeft het HSMR-cijfer een vertekend beeld in vergelijking met andere ziekenhuizen. Zo wordt de HSMR bij “slechts” 13 van de 50 diagnoses, die in het AVL worden gesteld, berekend. Een speciale interne onderzoekscommissie analyseert mogelijk vermijdbare schade bij alle sterfgevallen. De uitkomsten van dit onderzoek worden jaarlijks hier gepubliceerd:

Een speciale interne onderzoekscommissie analyseert mogelijk vermijdbare schade en sterfte bij alle sterfgevallen in het Antoni van Leeuwenhoek. De uitkomsten van dit onderzoek worden jaarlijks op onze website gepubliceerd. In 2021 zijn in het Antoni van Leeuwenhoek 153 patiënten overleden bij 8158 opnames in ons ziekenhuis. Dat is 1,87% van het aantal opgenomen patiënten.

Bij vier patiënten werd de vermijdbaarheid van de zorggerelateerde schade niet erg waarschijnlijk geacht. Bij 1 patiënt was de vermijdbaarheid meer dan waarschijnlijk. Bij deze patiënt werd ook de vermijdbaarheid voor sterfte meer dan waarschijnlijk geacht. Naar aanleiding van het laatste voorval is verder onderzoek gedaan.