HIPEC-behandeling bij eierstokkanker vanaf 1 maart beschikbaar in Nederland

1 mrt. 2019

Het Zorginstituut Nederland (ZIN) heeft in december 2018 een positief advies uitgebracht over de toepassing van buikspoeling met verwarmde chemotherapie (Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie; HIPEC), voor vrouwen met eierstokkanker en daarbij uitzaaiingen in de buikholte. Eerder onderzoek naar deze behandeling wees uit dat deze vrouwen een betere kans op genezing hebben na HIPEC. Eierstokkanker heeft wereldwijd het hoogste sterftecijfer van de gynaecologische kankersoorten. HIPEC is per 1 maart beschikbaar in tien Nederlandse ziekenhuizen.

HIPEC bij eierstokkanker

In Nederland krijgen ongeveer 1.300 vrouwen per jaar de diagnose eierstokkanker. In ongeveer 75% van de gevallen is de ziekte bij de diagnose al in de buik verspreid. HIPEC staat voor Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie. Bij een gedeelte van de patiënten met stadium III eierstokkanker waarbij in eerste instantie een operatie niet mogelijk is vanwege de uitgebreidheid van de tumor start de behandeling met chemotherapie, daarna volgt een operatie. Deze operatie wordt 'intervaldebulking' genoemd. De patiënten die behandeld worden met intervaldebulking komen in aanmerking voor de HIPEC- behandeling. Nadat alle zichtbare tumor is verwijderd, wordt aan het einde van de operatie de buik gespoeld met verwarmde chemotherapie. Het doel is om onzichtbare tumorcellen bloot te stellen aan verwarmde chemotherapie, om zo de kans dat de ziekte terugkeert te verkleinen.

Het onderzoek

In januari 2018 werden de positieve onderzoeksresultaten gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift The New England Journal of Medicine. Het onderzoek werd uitgevoerd in zes Nederlandse en twee Belgische centra onder aanvoering van gynaecologisch oncoloog Willemien van Driel van het Antoni van Leeuwenhoek. Uit dit onderzoek bleek dat vijf jaar na start van de behandeling, de kans op overleven 10% groter was voor patiënten die behandeld werden met een intervaldebulking en HIPEC, vergeleken met een intervaldebulking alleen. Behandeling met HIPEC gaat gepaard met een langere operatieve ingreep, maar zorgt niet voor extra nadelige effecten.

Vergoeding vanuit het basispakket

Een positief advies van het ZIN zorgt ervoor dat deze behandeling vanuit het basispakket vergoed wordt voor die patiënten die voor de HIPEC in aanmerking komen. De beroepsverenigingen van gynaecologen (NVOG) en oncologen (NVMO) en de patiëntenvereniging Olijf zijn dan ook blij met dit positieve advies. Arlette van der Kolk van Stichting Olijf: "HIPEC is een welkome aanvulling op de huidige behandelmogelijkheden voor deze specifieke groep patiënten met eierstokkanker. Iedereen die voor een HIPEC-behandeling in aanmerking komt kan hiervoor nu in haar eigen regio terecht."

Richtlijn aangepast

KWF Kankerbestrijding financiert de implementatie van de HIPEC-behandeling, zodat de introductie van deze behandeling in Nederland vlot kan verlopen. Zorgverleners hebben de landelijke richtlijn in 2018 aangepast en de organisatie van de zorg rondom HIPEC voorbereid.

Tien centra

Vanaf 1 maart is de HIPEC-behandeling voor deze patiëntengroep beschikbaar in tien Nederlandse ziekenhuizen die hier volgens de SONCOS norm voor gekwalificeerd zijn: het Amsterdam UMC, Antoni van Leeuwenhoek, Catharina Ziekenhuis, Erasmus MC, LUMC, Medisch Spectrum Twente, Maastricht UMC+, Radboud UMC, UMC Groningen en UMC Utrecht.