Longarts Wanda de Kanter in VPRO Zomergasten

Janine Abbring ontvangt op 25 augustus longarts Wanda de Kanter (Den Haag 1959) in VPRO Zomergasten. 

De Kanter is sinds 2013 verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek oncologisch ziekenhuis in Amsterdam. Naast haar werk als longarts strijdt De Kanter met collega Pauline Dekker tegen de tabaksindustrie en voor een rookvrije jeugd. Die strijd wordt hard gevoerd, want 'met brave voorlichting kun je doorgaan tot je een ons weegt,' aldus De Kanter in de Volkskrant. Afgelopen voorjaar werden de twee uit de Alliantie Nederland Rookvrij gezet omdat zij te activistisch en confronterend zouden zijn.

'Mijn Zomergastenavond is geslaagd als mensen zien dat het leven meer is dan hun eigen leven. Dat je werkelijk gaat nadenken: zorgen wij wel goed genoeg voor onze opgroeiende kinderen op dit moment, voor mensen die een minderheid zijn, mensen met dementie, mensen met kanker. Nederland heeft fantastische zorg, maar ik vind dat we elkaar soms erg in de steek laten. Ik zou het mooi vinden als ik door die drie uur kan laten zien dat je niet jezelf als maat moet nemen en hoe we beter voor elkaar kunnen zorgen.'

- wanda de kanter

Zingeving

Longarts Wanda de Kanter voelt zich aangetrokken tot de ‘zinderende ambitie’ in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis en de samenwerking tussen clinici en de wetenschappers van het Nederlands Kanker Instituut dat daar ook zit. 'Door te kijken naar iemands persoonlijke genetische materiaal word je als arts een soort detective', zegt De Kanter. Iedere tumor kent een eigen DNA-afwijking en daardoor is het soms mogelijk een behandeling op maat te bieden. Tegelijkertijd is het voor De Kanter belangrijk om niet alleen iemands DNA maar vooral ook iemands achtergrond en dierbaren te leren kennen, want behandeling van mensen die misschien toch nog een aantal jaren leven met de ziekte waarvan ze weten dat ze eraan zullen doodgaan betekent niet alleen dat je gesprekken met hen voert over levenseinde, maar ook over zingeving en wat belangrijk is in het leven.

Activistisch

Dertig procent van de patiënten die overlijden aan kanker kreeg de ziekte als gevolg van roken. Samen met collega-longarts Pauline Dekker strijdt De Kanter tegen de tabaksindustrie en voor een rookvrije jeugd. Afgelopen jaar werden de twee uit de Alliantie Nederland Rookvrij gezet omdat zij te activistisch en confronterend zouden zijn. Direct kwam uit vele hoeken steun voor de twee tabaksbestrijders en werd in een crowdfundingsactie binnen een paar weken meer dan 100.000 euro aan donaties opgehaald. Zijzelf zetten zich overigens, net als de andere bestuursleden van hun Stichting Rookpreventie Jeugd, onbezoldigd in voor hun website en stichting.

Aangifte

In 2016 deed De Kanter samen met Pauline Dekker, advocaat Bénédicte Ficq en de beiden dit jaar overleden patiënten Anne Marie van Veen en Lia Breed aangifte tegen de vier grote tabaksproducenten die in Nederland actief zijn. Verschillende partijen sloten zich aan, waaronder KWF Kankerbestrijding, een aantal ziekenhuizen en gemeenten en 30.000 mensen via de stichting Sick of Smoking. Het Openbaar Ministerie besloot echter in februari 2018 dat er onvoldoende juridische argumenten waren om de tabaksindustrie strafrechtelijk te vervolgen. De Kanter en Dekker zetten door: zij willen dat de overheid de hoeveelheden gif in sigaretten op een eerlijke manier gaat meten, zodat de burger precies weet waar hij aan toe is en hoe hij zich beter kan beschermen tegen de aanslagen van de tabaksindustrie op zijn gezondheid. Zij willen hiervoor hun zaak uiteindelijk bij het Europees Hof in Luxemburg aanhangig maken.

Brandwonden

De Kanter heeft zich voor haar activisme tegen roken twintig jaar lang beziggehouden met medisch-ethische kwesties toen ze van 1993 tot 2013 in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk werkte, waar ook het brandwondencentrum gevestigd is. In Beverwijk was ze onder meer betrokken bij de zorg voor de slachtoffers van de neergestorte Hercules in 1996 en van de brand in café het Hemeltje in Volendam in de nieuwjaarsnacht van 2000 op 2001. 

Wanda de Kanter is de vijfde Zomergast van 2019. Janine Abbring praat met haar op zondag 25 augustus om 20.15 uur op NPO 2.

Bron: VPRO