‘Minder is meer bij de behandeling van borstkanker’ - Oratie Jelle Wesseling bijzonder hoogleraar Pathologie
24 mei 2019
Er is nog een wereld te winnen is als het gaat om het tegengaan van te veel of niet effectief behandelen van vrouwen met borstkanker. Dat stelde Jelle Wesseling op 24 mei 2019 tijdens zijn oratie als bijzonder hoogleraar Pathologie, in het bijzonder de pathologie van borstkanker in Leiden. Wesseling is daarnaast verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek. Hij stelt drie oplossingen voor: inzoomen op de tumor, uitzoomen naar de context en heel veel samenwerken.
Wesseling: "Mijn drijfveer is vooral het goede te willen doen, niet het onnodige. Neem bijvoorbeeld vrouwen bij wie tijdens het bevolkingsonderzoek borstkanker een zogenoemd Ductaal Carcinoom In Situ (DCIS) wordt ontdekt: afwijkende cellen in de melkgangen. Slechts bij een kwart van de vrouwen groeit DCIS uit tot borstkanker, maar we weten nog niet precies welke vrouwen dat zijn. Dat betekent dat veel vrouwen een onnodige behandeling ondergaan, zoals een borstamputatie. Voor chemotherapie bij borstkanker geldt een vergelijkbaar scenario. Zo komt het vaak voor dat slechts vijf tot tien van de 100 vrouwen profijt hebben van de chemotherapie. En iedereen weet dat chemotherapie geen paracetamolletje is."
Het doel van de nieuwe hoogleraar is dan ook om overbehandeling te voorkomen en tegelijkertijd sterfte aan borstkanker te minimaliseren. "Daarvoor moeten we nog dieper inzoomen op de tumor: hoe zit die in elkaar en heeft een bepaalde behandeling baat of juist niet? Het menselijk oog en verwerkingsvermogen heeft grenzen, dus ik zie hier een grote rol voor articifial intelligence."
Aan de andere kant waarschuwt Wesseling om het grote geheel niet uit het oog te verliezen. "Diagnostiek kan niet los gezien worden van de kwaliteit van het leven. Ik zou iedereen, inclusief mijzelf, willen oproepen om ook naar die andere kant van de medaille te durven kijken. Hoeveel mensen je moet behandelen om het slechts bij één effect te laten hebben. Waar durven we behandeling weg te laten omdat de winst te minimaal of misschien zelfs afwezig is of - allesbehalve ondenkbaar - vooral schade doet?"
Tenslotte roept Wesseling op tot samenwerking over de grenzen heen. "Ik ben trots op mijn samenwerking met onder andere verpleegkundigen, chirurgen, radiologen, bioinformatici, fysici, epidemiologen, beleidsmakers, psychologen, radiotherapeuten, genetici en moleculair biologen binnen en buiten Nederland. Want het houdt wat mij betreft niet op bij de landgrenzen. Grensoverschrijdend samenwerken is de kans om minder meer te laten zijn."
Om zijn plannen kracht bij te zetten is Wesseling bezig met een initiatief om te verschillende projecten op het gebied van borstkankerzorg te integreren. "Hier meer over het initiatief".
Meer weten? Lees de volledige oratietekst 'Borstkanker: meer is minder'.