Nieuwe Nederlandse studie naar preventieve borstamputatie en borstkanker sterfte

Maandag 29 juli jl. werd een nationale studie over preventieve borstamputatie en borstkanker sterfte gepubliceerd door een team van het Erasmus MC. Het onderzoek bevestigt voor het eerst een beeld dat al jaren bestaat, namelijk dat de overlevingskansen bij vrouwen met het BRCA2-gen minimaal worden beïnvloed door een preventieve borstamputatie.

Naar aanleiding daarvan verschenen in de pers berichten als ‘Preventieve borstamputatie blijkt niet noodzakelijk’ en ‘afzetten van borst vaak onnodig’. BRCA2-mutatiedraagsters die een preventieve borstoperatie hebben ondergaan, vragen zich hierdoor misschien af of zij onnodig een preventieve operatie hebben laten verrichten. Voor deze ongerustheid is geen reden.

Het wetenschappelijke artikel beschrijft dat BRCA2-mutatiedraagsters, die kozen voor minimaal jaarlijkse intensieve borstcontroles in plaats van een preventieve operatie, een laag risico (2%) hadden om te overlijden aan borstkanker. Bij BRCA1-mutatiedraagsters die kozen voor borstcontrole, was het risico om te overlijden aan borstkanker iets hoger (7%).

Na een preventieve operatie was de kans om te overlijden aan borstkanker praktisch nihil voor zowel BRCA1- als BRCA2-mutatiedraagsters. Doordat de sterfte door borstkanker bij BRCA1- mutatiedraagsters überhaupt net iets hoger ligt dan bij BRCA2, leidt een preventieve operatie bij BRCA1 tot een net iets grotere verlaging van de borstkankersterfte dan bij BRCA2-mutatiedraagsters.

Maar niet alleen de sterftekans hoeft een reden te zijn om een preventieve borstoperatie te overwegen. Het alternatief is levenslang jaarlijks (of nog vaker) intensief borstonderzoek. Hierbij wordt bij ongeveer 70 van de 100 BRCA1- en BRCA2-mutatiedraagsters voor het 80^ejaar borstkanker vastgesteld. Onder de mutatiedraagsters in de studie die borstkanker kregen, had naast een borstoperatie, de helft chemotherapie ondergaan, een derde 5 jaar of langer hormonen gebruikt en was ongeveer een kwart behandeld met bestraling.

De jaarlijkse controles kunnen voor sommige vrouwen een terugkerende bron van onrust zijn. Een preventieve borstoperatie neemt het risico op borstkanker zo goed als weg, en hiermee de noodzaak om deze jaarlijkse borstonderzoeken en de eventuele borstkankerbehandeling te ondergaan. Het blijft een persoonlijke keuze tussen preventieve operatie of regelmatige borstcontroles, die iedere vrouw met een erfelijke aanleg voor borstkanker in overleg met haar arts zelf maakt nadat zij goed geïnformeerd is over de voor- en nadelen.

Emiel Rutgers, borstkankerchirurg, geeft uitleg in het NOS Journaal (vanaf 04:20).