Dermatoloog Elsemieke Plasmeijer waarschuwt voor zonneschade: “Fietsen is ook bakken.”

In de zomer is de zonkracht vaak verraderlijk hoog. Dermatoloog Elsemieke Plasmeijer waarschuwt op 27 mei in de telegraaf bijlage "de huid" voor zonneschade.

We houden allemaal van de zon, toch het is belangrijk om de schadelijke kanten ervan niet te onderschatten. Dr. Elsemieke Plasmeijer is dermatoloog in het Antoni van Leeuwenhoek en is gespecialiseerd in huidkanker. “Er zijn ongeveer 2000 verschillende huidaandoeningen te onderscheiden,” zegt Plasmeijer. “In de zomer kun je extra last krijgen van je huid, bijvoorbeeld van zonneallergie, met jeuk en bultjes. Maar het grootste risico dat je loopt van de zon is huidkanker. Maar liefst 1 op de 5 Nederlanders krijgt huidkanker. De zon is de grootste boosdoener.”

Niet alle soorten huidkanker zaaien uit, maar ze kunnen alsnog erg vervelend zijn. Plasmeijer: “Ook het niet-uitzaaiende basaalcelcarcinoom moet behandeld worden omdat ze erg groot kunnen worden. Dat zorgt vaak voor ontsierende littekens.”

Het melanoom is de meest agressieve vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen: “Mensen met een lichte huid en veel moedervlekken lopen meer risico op huidkanker. Maar deze risicofactoren kunnen misleidend zijn. Mensen die snel verbranden weten dit vaak van zichzelf en letten daarom goed op. Mensen die niet (snel) verbranden kunnen juist onbewust toch veel zonneschade oplopen.”

Plasmeijer: “We onderschatten vaak hoe veel zon we meepikken. We associëren zonnen vaak met bakken op het strand. Maar wie iedere dag op de fiets zit of wandelt ‘bakt’ net zo goed. In de lente is de zonkracht vaak al hoger dan gedacht en beschermen mensen zich niet altijd genoeg. Is de UV-kracht 3 of hoger, dan moet je je echt beschermen.” Dit kun je checken via een weerapplicatie.

Want we smeren vaak te weinig, merkt Plasmeijer: “Wil je de factor van je zonnebrandcrème ook echt halen, dan moet je het ‘pindakaasdik’ opsmeren. Dat doet bijna niemand. Kies daarom een hoge factor en smeer je elke twee uur in.” Crèmes zoals after-sun werken verkoelend, maar kunnen de schade niet repareren.

“Bruin worden en verbranden zorgen allebei voor DNA-schade. Dat vergroot de kans op huidkanker. Die risico’s zijn het grootst als je jong bent. Daarom is het belangrijk om kinderen en jongeren, thuis en op school, regelmatig in te smeren en te zorgen voor schaduwplekken”, benadrukt Plasmeijer.

Het kan best lastig zijn om je zo vaak in te smeren. Plasmeijer heeft wel wat tips: “Het scheelt al enorm als je jezelf ‘s ochtends standaard goed insmeert. Ook zijn er dagcrèmes met SPF te koop, al is de werking daarvan wat onbetrouwbaar, maar alle beetjes helpen. En de beste zonbescherming is kleding: bedek jezelf met dichte kleding of een pet. En blijf tussen 11 uur en 3 uur zoveel mogelijk uit de zon.”