AVL orgaansparende rectum poli bestaat 1 jaar: wat hebben we bereikt?

De laatste jaren wordt er steeds meer bekend over de zogenaamde orgaansparende behandeling bij patiënten met endeldarmkanker, waarbij de endeldarm (‘het rectum’) gespaard blijft. De vraag naar en de mogelijkheden voor een orgaansparende behandeling voor endeldarmkanker nemen toe. Daarom is het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) precies 1 jaar geleden gestart met een speciale polikliniek, waar patiënten, specialisten en huisartsen terecht kunnen met alle vragen over een orgaansparende behandeling voor endeldarmkanker: de ‘AVL orgaansparende rectum poli’.

Chirurg-oncoloog Brechtje Grotenhuis, één van de oprichters van deze poli: “Patiënten met endeldarmkanker kunnen op de ‘AVL orgaansparende rectum poli’ in één dag de benodigde extra onderzoeken krijgen, met aansluitend een behandeladvies van het gehele team aan specialisten van de verschillende disciplines. Het betreft echt teamwork.”

Orgaansparende behandeling: wat is er mogelijk?
De standaardbehandeling van endeldarmkanker (rectumcarcinoom) bestaat uit een operatie waarbij de endeldarm grotendeels wordt verwijderd, soms met een blijvend stoma tot gevolg. De operatie wordt vaak voorafgegaan door bestralingen (radiotherapie), al dan niet gecombineerd met chemotherapie (chemoradiotherapie), afhankelijk van het ziektestadium. Bij een orgaansparende behandeling is het doel om deze operatie aan de endeldarm te vermijden, op voorwaarde dat dit een veilige optie is. Uit onderzoeken blijkt dat de kwaliteit van leven bij een geslaagde orgaansparende behandeling vaak beter is dan na de grote endeldarmoperatie.

Een voorbeeld van een orgaansparende behandeling is het wait-and-see beleid. Hier is de afgelopen jaren onder leiding van chirurg-oncoloog professor Geerard Beets veel ervaring mee opgedaan. Wanneer de tumor na de voorbehandeling met bestralingen geheel weg lijkt te zijn, kan de grote endeldarmoperatie achterwege gelaten worden. De endeldarm van patiënten wordt dan regelmatig gecontroleerd met een scopie en MRI. Als er na de voorbehandeling nog een kleine tumorrest wordt gevonden, kan een aanvullende lokale behandeling worden gestart zoals een inwendige bestraling of een plaatselijke chirurgische verwijdering van de tumor.

AVL orgaansparende rectum poli 1 jaar
Precies 1 jaar geleden werd deze speciale poli gestart, en inmiddels hebben maar liefst 170 patiënten hiervan gebruikgemaakt. Bij het nagaan van de uitkomsten, blijkt dat bij 2/3 van deze groep daadwerkelijk een rectum-orgaansparend traject is ingeslagen en dat bij 24% het advies is gegeven dat de grote endeldarmoperatie toch onvermijdelijk was. Radiotherapeut–oncoloog Femke Peters: “Wij willen voor elke patiënt met een orgaansparende wens meedenken over de beste mogelijkheden, maar ook de onmogelijkheden toelichten, want niet elke patiënt komt hiervoor in aanmerking.” Het behandelend team is dan ook tevreden over de opzet van deze poli, en heeft er vertrouwen in om op deze wijze nog meer patiënten te kunnen beoordelen in het geval van een orgaansparende wens bij de diagnose endeldarmkanker. 

Patiënten met endeldarmkanker en vragen over orgaansparende mogelijkheden kunnen naar de orgaansparende rectum poli worden verwezen voor advies. Meer informatie over onze ‘AVL orgaansparende rectum poli’ vindt u op onze website.