Zes onderzoeken kunnen van start door steun van KWF

We begrijpen al zo veel van kanker, maar tegelijkertijd ook nog zo weinig. Met de 6 nieuwe subsidies van in totaal ruim 4 miljoen euro gaan onze onderzoekers een aantal van hun prangende vragen uitpluizen. Bijvoorbeeld: kunnen we een nieuw soort immuuntherapie ontwikkelen voor patiënten met hersenkanker? De huidige, succesvolle immuuntherapieën gebaseerd op T-cellen slaan bij hen niet aan, dus het moet over een andere boeg. In hersentumoren zitten vaak wel een ander soort immuuncellen: macrofagen. Die zijn daardoor mogelijk interessant als doelwit voor immuuntherapie. Ze lijken echter samen op te trekken met de tumorcellen, liet de onderzoeksgroep van Leila Akkari al zien. Daarom gaan zij nu uitpluizen hoe macrofagen zich gedragen, of misdragen, om ze alsnog te kunnen gebruiken voor immuuntherapie. Maak kennis met Leila Akkari in deze video.

DNA-cirkels

Een andere nieuwe invalshoek voor kankertherapieën bevindt zich in de kern van kankercellen. Veel van hen hebben extra DNA-cirkeltjes, die hen helpen te overleven. Zou dit een aanknopingspunt kunnen zijn voor een vernieuwende behandeling? Met die vraag in het achterhoofd gaat de onderzoeksgroep van Rene Medema onderzoeken hoe die DNA-cirkels kunnen (blijven) bestaan en hoe ze te werk gaan in kankercellen.

Cognitie en chemotherapie

Ook kunnen onderzoekers van drie groepen vanuit geheel verschillende invalshoeken aan de slag met hun openstaande vragen over borstkanker. Bijvoorbeeld: hoe houden we de hersenen van mensen die chemotherapie krijgen zo gezond mogelijk? De onderzoeksgroep van Sanne Schagen gaat de cognitieve veroudering van overlevers van borstkanker onderzoeken. Ze zullen daarvoor teruggaan naar de vrouwen die mee hebben gedaan aan een eerdere studie, en inmiddels gemiddeld 77 jaar oud zijn. Is er bij hen op sprake van vervroegde cognitieve veroudering?

Immuuntherapie

Een andere openstaande vraag is: waarom reageert maar 1 op de 20 vrouwen met triple-negatieve borstkanker op de bij sommige andere patiëntgroepen zo succesvolle immuuntherapie met checkpointremmers? De onderzoeksgroep van Jos Jonkers wil graag ontrafelen waarom die kankercellen ongevoelig zijn voor immuuntherapie, en hoe je ze gevoeliger kunt maken zodat de therapie haar werk kan doen.

Hormoontherapie

Ook de kernen van individuele borstkankercellen gaan onder een vergrootglas. Met behulp van technologie die individuele cellen kan analyseren en nog te bouwen computerprogramma’s gaat de groep van Elzo de Wit onderzoeken wie er aan de knoppen draait van de genen van borstkankercellen. Essentieel hierbij is dat er veel verschil zit tussen cellen binnen een tumor of uitzaaiing. Ze zullen kijken naar verschillen tussen tumorcellen, op zoek naar een verklaring voor waarom sommige patiënten niet reageren op hormoontherapie.

Celtherapie

Tenslotte gaan de onderzoeksgroepen van Fred van Leeuwen en Heinz Jacobs onderzoeken hoe ze celtherapie effectiever kunnen maken. Bij celtherapie worden afweercellen van een patiënt buiten het lichaam vermeerderd (en soms aangepast) en teruggegeven aan de patiënt om kankercellen te bestrijden. Om dat goed te kunnen doen, moeten de immuuncellen niet uitgeput raken. Hoe zorg je ervoor dat de afweercellen in topconditie blijven? Dat gaan zij onderzoeken door de verpakking van het DNA in de afweercellen te bewerken.