Christianne Lok schreef met de Adviesgroep Kanker in de Zwangerschap een boek over kankerbehandeling tijdens zwangerschap

16 feb. 2024 10:00

Gynaecologisch oncoloog Christianne Lok is vanuit het Antoni van Leeuwenhoek nauw betrokken bij de zorg rondom zwangere patiënten met kanker. Begin dit jaar bracht zij samen met de Adviesgroep Kanker in de Zwangerschap een boek uit over kankerbehandeling tijdens zwangerschap, bedoeld voor artsen. “Gelukkig krijgt een arts niet vaak te maken met een zwangere vrouw met kanker, maar als het gebeurt, wil je dat de diagnostiek net zo goed wordt gedaan als buiten de zwangerschap en dat een zo goed mogelijke behandeling volgt.

Vijftien jaar geleden behandelden artsen zelden tijdens de zwangerschap, uit angst voor de impact op de ongeboren baby. Er werd vaker gekozen om de zwangerschap te beëindigen of om de bevalling vroegtijdig in te leiden. Inmiddels krijgen veel meer zwangere vrouwen een behandeling en komt de meerderheid van de baby’s gezond ter wereld.”

Lok Christianne 20240115 01
We moeten de zwangere vrouwen wel behandelen en het vroegtijdig beëindigen of afbreken van de zwangerschap is vaak niet de beste optie.

Diagnose goed stellen

“Het komt niet vaak voor dat er kanker ontdekt wordt tijdens de zwangerschap en soms wordt het daardoor ook laat herkend. Als er vochtverlies uit een borst ontstaat, kan dat duiden op dat de borst zich aan het voorbereiden is op borstvoeding. Maar dat hoeft niet, want heel soms is het een eerste teken van borstkanker. Hetzelfde geldt voor pigment veranderingen, deze komen ook veel voor tijdens de zwangerschap, maar je moet wel elke veranderende moedervlek goed blijven controleren. Trap er niet in, want het is heel soms een melanoom, net als buiten de zwangerschap. En je wilt daar zo vroeg mogelijk bij zijn. Je moet dus in de zwangerschap net zo alert zijn als buiten de zwangerschap!

Boek

Wat ik hoop dat dit boek teweegbrengt, is dat artsen in eerste instantie kijken naar wat ze zouden doen als de vrouw die tegenover hen zit, niét zwanger zou zijn. En dan vervolgens nadenken over hoe ze deze behandeling veilig zouden kunnen starten in de zwangerschap. Of samen met ons, de adviesgroep, nadenken over welke alternatieven nog wél zouden kunnen.

Wat wél kan

In het eerste trimester van de zwangerschap, als de organen nog niet gevormd zijn bij de baby en de placenta nog niet volledig is, zijn de mogelijkheden beperkt. Want bijvoorbeeld chemotherapie komt dan ook bij de baby terecht en verhoogt dan de kans op aangeboren afwijkingen. Maar later in de zwangerschap kan de placenta werken als een filter die de chemotherapie tegenhoudt en dan kan de moeder vaak wél veilig chemotherapie krijgen tot een bepaalde zwangerschapsduur.

Zeldzaam

In dit boek worden 39 cases besproken die we in onze Adviesgroep Kanker in de Zwangerschap (AKZ) voorbij hebben zien komen. Het zijn stuk voor stuk bijzondere verhalen van vrouwen die iets heel zeldzaams meemaken. Zwangeren worden eigenlijk altijd uitgesloten van studies, dus er is weinig wetenschappelijke kennis over welke behandeling je in de zwangerschap veilig kunt geven. Maar we moeten deze vrouwen wel behandelen en het vroegtijdig beëindigen of afbreken van de zwangerschap is vaak niet de beste optie.

Advies

Je kunt als behandelend arts een vraag voorleggen aan de AKZ en wij kijken er dan met de multidisciplinaire groep naar en we geven een advies. Wij hebben in de meeste gevallen de vrouw nooit gezien of gesproken, dus we weten ook niet wat haar wensen zouden zijn, maar wij schetsen een beeld van de medische mogelijkheden. De adviezen in dit boek zijn ook daadwerkelijk gegeven. We hopen hiermee ook een manier van denken over te brengen en ook te stimuleren contact met ons op te nemen.

Een beetje een kindje

Het boek maken was heel erg veel werk. Het is wel een beetje een kindje van me geworden; het ging nog net niet mee op vakantie, maar ik was er ’s avonds en in de weekenden veel mee bezig. Gelukkig heb ik veel hulp gehad van de andere redacteuren en alle AKZ leden. Ik ben er trots op en dat het er nu ligt. De avonden zijn inmiddels alweer gevuld”, zegt Christianne lachend, “Wetenschappelijke studies, onderwijsbevoegdheid halen, zijn maar een paar van de dingen die ik nu doe. Dus ik verveel me nog niet.”

Informatie boek 

De volledige opbrengst van het boek gaat naar kanker en zwangerschap onderzoek. Het boek is op deze website te bestellen.

Deze website maakt gebruik van cookies

Op onze website plaatsen we cookies om het gebruikersgemak van onze website te verbeteren. Deze cookies zijn essentieel voor een goede werking van onze website.

Functioneel
[2]
  • Microsoft Clarity
    Door plaatsing van deze cookies krijgen wij als organisatie geanonimiseerd informatie over het gebruik van website en waar de websitebezoekers vandaan komen.
  • Virtuele tours
    Door plaatsing van deze cookie gaan we misbruik van deze content tegen.

Voorkeuren aanpassen