Prestigieuze Europese subsidies toegekend aan 3 onderzoekers

11 apr. 2024 13:00

Onderzoekers Thijn Brummelkamp, Rene Bernards en Reuven Agami van het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute krijgen vandaag elk een prestigieuze ERC Advanced Grant. Zij kunnen hiermee hun vernieuwende en vaak verrassende onderzoeks-ideeën verder uitdiepen. Ze gaan kankercellen extra stimuleren, verborgen dynamieken in cellen ontrafelen, en ‘vertaalfouten’ van kankercellen onder een vergrootglas leggen om ze te kunnen uitbuiten. De European Research Council steunt met deze subsidies a 2,5 miljoen euro baanbrekende projecten van vooraanstaande onderzoeksleiders.

Groep Bernards Brummelkamp Agami 20240408 03
Ruim twintig jaar terug stond het drietal Bernards, Agami en Brummelkamp gezamenlijk aan de wieg van een belangrijke doorbraak: de eerste methode om de activiteit van genen in zoogdiercellen langdurig te remmen. Ze publiceerden dit destijds in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Sindsdien hebben collega’s van over de hele wereld dat werk maar liefst bijna 7000 keer genoemd (geciteerd) in hun eigen werk. En nu krijgen de drie onderzoekers ieder een Advanced Grant waarmee ze aan de slag kunnen.

Van onzichtbaar naar op de radar

Groepsleider Thijn Brummelkamp heeft de gewoonte om compleet nieuw terrein te betreden. Met zijn genetische technieken en slim puzzelwerk deed hij recent nog een ‘vette vinding’: menselijke cellen kunnen brandstof aanmaken via een andere route dan tot nu toe bekend. Dit soort vindingen doen hem vermoeden dat er veel meer processen in cellen ‘onzichtbaar’ en dus onontdekt blijven, doordat andere processen ze overschaduwen bijvoorbeeld. “Ik ben heel dankbaar voor deze nieuwe subsidie, waarmee we onze kennis van genetica in menselijke cellen hopelijk naar een hoger niveau kunnen tillen”, zegt Brummelkamp. “Ik hoop dat het ons onverwachte, spannende vindingen oplevert.”

Paradoxaal uitpakken

De contra-intuïtieve aanpak van Rene Bernards om kankercellen extra te stimuleren (en daarop af te rekenen) stond recent nog in de belangstelling, toen de eerste resultaten bekend werden. Onderzoek in cellen en muizen wijzen de goede kant op. En interessant genoeg: kankercellen die resistent werden voor de medicijncombinatie waren niet agressiever geworden (zoals vaak bij bestaande combinatietherapieën) maar juist rustiger. Eind van het jaar start naar verwachting de eerste klinische studie met patiënten. Met de nieuwe Europese subsidie gaat zijn onderzoeksgroep deze compleet nieuwe benadering verder verkennen, door bijvoorbeeld ook andere medicijnen uit te testen dan de combinatie die ze gebruikten in het eerdere onderzoek (PP2A-remmers, GSK3β-remmers, PKC-activators, DUSP-remmers).

Voortgang met foute eiwitten

Ook de groep van Reuven Agami kan voortbouwen op eerder verrassend werk, waaronder het werk waarvoor collega Abhijeet Pataskar recent de Antoni van Leeuwenhoek prijs ontving. “Om snel te kunnen delen, moeten kankercellen snel en veel eiwit maken en daarbij maken ze vaak fouten”, zegt Agami. De afgelopen jaren ontdekte hij bijvoorbeeld 1 veelgemaakte ‘vertaalfout’ van kankercellen die hen beter zichtbaar maakt voor het afweersysteem. Hoofdrolspeler daarbij is de voedingsstof tryptofaan. “Dit fenomeen willen we nu breder gaan onderzoeken. Maken kankercellen nog meer vertaalfouten? Hoe gaat dat in zijn werk? En kunnen we dit uitbuiten voor nieuwe therapieën?”  

Groep Bernards Brummelkamp Agami 20240408 01

Over ERC Advanced Grants

De EU kent ERC Advanced Grants toe aan gevestigde onderzoeksleiders met een bewezen staat van dienst. De subsidies behoren tot de meest prestigieuze en competitieve grants van de EU. Ze maken ambitieuze, nieuwsgierigheids-gedreven projecten mogelijk die tot wetenschappelijke doorbraken zouden kunnen leiden. Vandaag krijgen in Europa in totaal 255 onderzoekers bij elkaar 652 miljoen euro aan Advanced Grants.

Ontdek meer over:

Deze website maakt gebruik van cookies

Op onze website plaatsen we cookies om het gebruikersgemak van onze website te verbeteren. Deze cookies zijn essentieel voor een goede werking van onze website.

Functioneel
[2]
  • Microsoft Clarity
    Door plaatsing van deze cookies krijgen wij als organisatie geanonimiseerd informatie over het gebruik van website en waar de websitebezoekers vandaan komen.
  • Virtuele tours
    Door plaatsing van deze cookie gaan we misbruik van deze content tegen.

Voorkeuren aanpassen