Slapende kankercellen elimineren met antibioticum

Doorbraak met nieuwe medicijncombinatie

Met behulp van de DNA knip-en-plak-techniek CRISPR-Cas9 ontdekten de onderzoekers een onverwachte kwetsbaarheid van de slapende kankercellen: het eiwit SLC25A23. De functie van dit eiwit is om calcium te transporteren. Het antibioticum salinomycine blijkt in staat om de werking van dit eiwit te verstoren en zo de slapende kankercellen te doden. Eerder hadden deze onderzoekers een andere manier gevonden om slapende kankercellen te doden. Nu blijkt deze twee middelen elkaar enorm versterken in het doden van slapende kankercellen omdat ze ook het immuunsysteem activeren om kankercellen te doden. "De combinatie van deze twee medicijnen veroorzaakt een uniek drievoudig cel sterfte-mechanisme en activeert ook het immuunsysteem,” zegt Rene Bernards, groepsleider bij het Nederlands Kanker Instituut en hoofdonderzoeker van deze studie.

Bij muizen zagen de onderzoekers dus dat deze medicijncocktail de groei van tumoren sterk remt. Zelfs bij lagere doseringen blijven de resultaten effectief, waardoor de kans op bijwerkingen afneemt. Daarnaast werden afweercellen zoals natural killer-cellen en CD8+ T-cellen actiever, die een belangrijke rol spelen in het aanvallen van tumoren. Bernards: “Dit betekent dat deze behandeling niet alleen direct kankercellen doodt, maar ook het eigen afweersysteem van het lichaam ondersteunt.”

Veel kankerpatiënten hebben last van de schadelijke effecten van slapende cellen, omdat deze cellen ook onstaan in normale weefsels van de patient als bijwerking van kankertherapie. Met deze nieuwe aanpak kunnen deze cellen mogelijk ook gericht worden aangepakt, terwijl tegelijkertijd het immuunsysteem wordt geactiveerd. Dit kan niet alleen helpen om tumoren beter onder controle te houden, maar mogelijk ook mogelijk  de bijwerkingen van chemotherapie te verminderen.

Hoe nu verder?

Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, is dit onderzoek nog in een vroege fase. De medicijnen moeten verder worden getest in klinische onderzoeken met mensen voordat ze beschikbaar komen voor patiënten. Als deze testen succesvol zijn, kan deze therapie in de toekomst bijdragen aan betere behandelmogelijkheden voor kanker. Dit onderzoek toont aan dat sommige bestaande middelen een nieuw leven kunnen krijgen bij behandeling van kanker. Salinomycine wordt toegevoegd aan kippenvoer om bacteriele besmettingen te onderdrukken. Mogelijk kan dit middel ook een rol kan gaan spelen bij behandeling van kanker in de toekomst.